Ayda 10 dakikanı ben’e ayır

Vücudun her bölgesinde ortaya çıkabilen, bazen günahsız bazen de kanser dahil dağıtılmış hastalıkların belirtisi olabilen benler dikkat istiyor. Her ay ciltteki benleri 10 dakika gibi kısa bir sürede inceleyerek, herhangi bir şekil ve renk değişikliğinde uzmana müracaat etmek, yaşamsal önem taşıyor.

İşte Memorial Hizmet Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Selma Salman’ın önerileri…

Ergenlik döneminde ben artışından korkmayın

Anında herkeste bulunan benler, ciltte oluşan genellikle sevecen yapılardır. Doğumda daha eksik olan benlerin sayısı, çocukluk ve erişkinlik dönemi baştan başa artmaktadır. Benler, hormonal etkilerden dolayı, erginlik ve gebelik döneminde daha artı çoğalma gösterir ve çoğunlukla 30’lu yaşlardan sonradan azalır. Genetik aşinalık ve güneş ışınlarına pozitif maruz kalmak da ben sayısında artışa yol açabilmektedir.

Benlerdeki ani değişimleri önemseyin

– Benlerin çapları yıllar içinde artarak deriden şişkin ayla gelebilirken, bununla beraber renk değişikliği de yaşanabilmektedir. Ancak bu başkalaşım fazla yavaştır. Dikkat edilmesi gereken, benler üzerinde aylar içinde ani meydana gelen değişikliklerdir.

– Vücutta var olan bir bende ani çoğalan büyüklük, renk ve şekil değişimleri gerçekleşirse

– Benin şekli asimetrik ve 6 mm’den büyükse

– Ben üstünde açık – koyu kahverengi, siyah, kırmızı gibi iki ya da daha artı renk varsa

– Ben üzerinde kanama, pürüzlü ve pul pul doku, sulantı ya da iyileşmeyen bir yara oluştuysa

– Vücuttaki öteki benlere şekil olarak benzemeyen diğerlerinden ayrı görünen bir ben fark edilirse, vakit kaybetmeden dermatoloji uzmanına başvurulması gerekmektedir.

Sarışın renkli gözlüler daha titiz olmalı

Kontrolsüz bir biçimde güneş ışınlarına maruz kalma, bronzlaşma ve güneş yanığı sonucu deri hücrelerinde genetik hasar oluşabilmektedir. Hasarla hücrelerin sınırsız çoğalması sonucunda zamanla benlerin üstünde fena huylu bir tümör olan malign melanom gelişebilmektedir. Malign melanom, %70-80 sağlam deri bölgelerden gelişirken, %20-30′ u önceden var olan bir ben üzerinden oluşabilmektedir. Mavi gözlü, çilli, kızıl veya sarışınlar ile açık tenli olup kolaylıkla güneş yanığı olanlar malign melanom gelişmesi bakımından tehlikeli grupta bulunmaktadır. bununla birlikte çocuklukta güneş yanığı dinmek, çalışırken ya da tatilde güneş ışınlarına kontrolsüz maruz kalmak, 50’den fazla bene sahip edinmek, ailede cilt kanseri öyküsünün olması ve organ nakli devretmek malign melanom gelişme ihtimalini artırmaktadır.

Benleriniz hakkında minik notlar tutun ve uyumlu muayenelerinizi ihmalkârlık etmeyin

Cildiye uzmanı göre yapılan takvim rutin kontrollerin yanı sıra; tatmin edici ışık aşağı her ay benlerin incelenmesi ve küçük notların alınması hayatı siklet taşımaktadır. 10 dakikayı geçmeyen basit rutin kontrolün yanında benlerin kanserleşmesini engellemek için benlere olan UV maruziyetini azaltmak, birincil koruma yöntemidir. Bu amaçla bütün sene güneş koruyucu mahsul göstermek, doğrudan güneş ışınlarına maruz kalmamak önemlidir. Kontrolsüz güneşlenme ve solaryum ile bronzlaşmaktan kaçınılmalıdır. Her ikisi de cilt sağlığı açısından zararlıdır. Güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınları (UV) ciltteki DNA’da zararlara yol açabilmektedir. Solaryum giren insanların, kullanmayan insanlara tarafından % 74 oranında malign melanom olma oranı artmaktadır.

Benlerde meydana gelen ve renk ve şekil değişiklikleri mutlaka önemsenmelidir. Çok sayıda beni olan ya da bir beninden şüphelenen şahısların bir cildiye uzmanına başvurup ahenkli takiplerini yaptırması fazla önemlidir. Ben tanısı ve takibinde dijital dermatoskopi cihazından faydalanılmakta, benler düzenli olarak denetim edilerek bir önceki kayıtlarla karşılaştırma yapılmaktadır. Bu sayede ben kaynaklı gelişebilecek kötü huylu cilt problemleri de önlenebilmektedir.