Baharat tüketiminde uyarı etmeniz gerekenler

Yemeklerimizi lezzetlendirirken afiyet veren baharatları tüketirken bir takım noktalara ise dikkat etmek gerekiyor. En yardımsever diye tanıdık bitkilerin bile ilaç gibi görülüp aşırı tüketildiğinde zararlı ayla gelebileceğini söyleyen Beslenme ve Perhiz Uzmanı Deniz Nadide Can, baharat kullanımına dair bilgiler verdi.

Nane

Taze ya da kurutulmuş olarak tüketilebilen nane özellikle sindirimi kolaylaştırıcı ve mideyi rahatlatıcı etkiye sahip. Nane; pankreas, göğüs ve karaciğer tümör gelişimini yavaşlatabilirken; sütun, cilt ve akciğer kanserlerini önlemeye muavin olabiliyor. Bulantıya aleyhinde naneyi limonla kaynatıp içebilirsiniz. Hem nane tüketmek anti-mikrobiyal etkiler de gösterebiliyor. Naneyi yoğurda, tatlıya, salataya ya da yemeğe katarak sağlıklı etkilerinden faydalanabilirsiniz. Fakat reflü hastalığı olanlara nane tüketmeleri önerilmiyor.

Zencefil

Bilhassa, içeriğindeki kuvvetli bir antienflamatuar ve antioksidan etkiye sahip ‘gingerol’doğruca tıbbi bir bitki olarak da kullanılan zencefilin sağlığa çoğu faydası bulunuyor. Bulantıya iyi gelen, kas ağrılarını gidermeye asistan olan, kan şekerinin dengelenmesini ve aşırı gaz birikimini önleyerek sindirimi destekleyen, soğuk algınlığı ve gripte olumlu etkilere sahip zencefili günde takriben 1 nehir kaşığı kadar tüketebilirsiniz. Buna karşın hamilelikte zencefil tüketimi önerilmiyor.

Zerdeçal

Zerdeçal, içerdiği antioksidan bileşikler sayesinde sağlığın korunmasında manâlı bir baharat.Bitkinin başlıca bileşeni olan “kurkumin” polifenolik özellikleri tamamen inflamasyonun temel rol oynadığı birçok hastalıkta çare edici nitelik gösteriyor. Keza dağıtılmış kanser türlerinde önleyici ve tedaviye asistan etkiler de gösterebiliyor. Safra kesesi hastalıkları olan kişilerin zerdeçal tüketmemeleri gerekiyor. Zerdeçalın faal bileşenlerinin ortaya çıkması için zeytinyağlı yemeklere 1 çay kaşığı kadar ekleyebilirsiniz.

Pul biber

Eski çağlardan beri kullanılan baharatlardan biri olan pul biber; sindirim sistemi üstünde olumlu etkiye sahip. A ve C vitamini açısından zengin olan pul biber, bağışıklığı koruyor, tükürük üretimine yardımcı oluyor, bu özelliği ile sindirim sağlığını destekliyor ve ağız kokusunu önlemede de katkısağlıyor. Pul biber hem migren ağrılarını azaltmada yardımcı olabiliyor.

Kimyon

Türk, Latin, Hint ve Arap mutfağının yanı sıra eski çağlardan beri şifalı bir bitki olarak da kullanılan kimyon gaz giderici etkiye sahip. Bağışıklık sistemini güçlendirebilirken, kalp-damar sağlığı ve şeker hastalığı üzerinde olumlu etkilerde de bulunuyor. Siyah kimyon tohumları, protein, karbonhidrat, mineraller ve yağ asitleri de dahil takriben 100 öbür kimyasal bileşen içeriyor. Kimyonun hap gibi görülmesi ve aşırı tüketilmesi diğer tüm baharatlarda olduğu gibi bazı olumsuz ast etkilere yol açabildiğinden dikkatli olmak gerekiyor. Kimyonu tek başına harcamak yerine yemeklerinize ekleyebilirsiniz.

Safran

Beslenme ve Diyet Uzmanı Deniz Nadide Can “Belli Başlı vatanı Güneybatı Asya olan ve acımtırak bir tadı bulunan safran; parfümeri, deri maskeleri, hap ve tekstildeki endüstriyel kullanımları açık havada şifa verici bitki olarak tüketilir. Yemeklere altın sarısı renk katan safran güçlü bir antioksidandır. Depresif belirtileri azaltabilir. Anti-kanser etkiler gösterebilir. İştahı baskılayarak kilo kaybına muavin olabilir. Yürek hastalığı risklerini azaltabilir. Kan şekeri seviyesini düşürebilir. Alzheimer hastalarında hafızayı kuvvetlendirebilir. Ancak hamilelikte bebek üzerindeki negatif etkilerinden nedeniyle tüketilmesi önerilmez. Dinç insanlarda safran tüketimi 1 dere kaşığını geçmemelidir” diyor.

Kişniş

Gıda ve Diyet Uzmanı Deniz Nadide Can “Antioksidan bakımından varlıklı olan kişniş; bağışıklık sistemini güçlendirir, içerdiği anti-bakteriyel bileşikler sayesinde vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Ağız kokusunun önlenmesini ve ağızda oluşan yaraların iyileşmesini destekler. Kalsiyum açısından zengin olan kişniş; kemik sağlığının korunması ve geliştirilmesine de yardımcıdır” diyor.

Tarçın

Tarçın güzel kokusu ve lezzetinin yanı sıra kabızlığı önleyici, gaz söktürücü ve antiseptik özelliklere sahip olan sağlıklı bir baharat. Herif 2 diyabetik hastalarının günde 1 dere kaşığı tarçın tüketmelerikan şekerinin, trigliseritin (TG) ve total kolesterolün düşmesine muavin olabiliyor. Pozitif miktarda tarçın tüketimi yüksek kumarin içeriği nedeniyle toksik etkilere sebep olabileceği için jurnal alımı 1 dere kaşığı olarak sınırlandırmak gerekiyor.

Muskat

Geleneksel Hint Mutfağı’nda en fazla kullanılan baharatlardan olan muskat (hint cevizi),son yıllarda Türk mutfağında da kullanılmaya başlandı. Yemeklere öbür bir tat veren, içerdiği antienflamatuar ve antioksidan bileşikler sayesinde kronik hastalıklara karşısında koruma sağlayabilen muskat, sindirim sistemine asistan oluyor. Takâtsizlik ve strese aleyhinde da olumlu etkilere sahip olan muskatı diğer baharatlarda olduğu gibi aşırıya kaçmadan tüketebilirsiniz.