Fibromiyalji, hep beraber tasalaşalım, paylaşalım

Ellerde ağrı ve şişlikten yakınmalarına rağmen, reel bir eklem tutulumu yoktur.

*Bitkinlik: Ehemmiyetli bir yakınma olup hastanın günlük hayatını etkileyebilir. Hasta bunu sıklıkla “tüm enerjisinin kaybolduğu” biçiminde ifade eder. Genellikle sabah yataktan bitkin kalkar.

*Uyku bozuklukları: Hasta uykuya dalamadığından veya sık uyandığından yakınabilir. Bazen de uyku zamanının yeterli olmasına rağmen uyku dinlendirici olmayabilir ya da hasta hiç yatmadığı hissi ile uyanır.

Bu üç ana bulgu dışında sabah tutukluğu, konsantrasyon ve bellek bozukluğu, irritabl barsak karın ağrısı, ishal,kabızlık, irritabl mesane sık idrara gitme, çene ekleminde ağrı, baş ağrısı, göz ve ağız kuruluğu, el ve ayaklarda anlaşma, tedirgin bacak belirtiyi, fazla terleme gibi hastalığa eşlik edebilen başka belirtiler de mevcuttur, ancak bunların hepsi her olguda gözlenmeyebilir.

Etkileyen etkenler:
Hastalar yakınmalarının psikolojik stress, hava başkalaşımları, soğuk veya rutubet ile çoğaldığını ifade ederler. Soğuğa karşı fazla bir hassasiyet vardır.Bilgisayar ve daktilo gibi aletlerle çalışanlarda daha sıktır. Uzun süreli oturma, ayakta durma, stress, uzun süreli yazı yazma, araba kullanma, telefonla konuşma, soğuğa maruz kalma, eğilerek çalışma ve ağır kaldırma, kolların gergin pozisyonda çalışma yüzeyinde bulunması gibi çalışma şartları fibromiyalji belirtilerini şiddetlendirebilir. Çalışma civarında iş dostları veya amirlerle olan gerginliklerin de hastanın yakınmalarının çoğalmasına yol açtığı kollanmaktadır. Çalışma şartları dışında boşanma, gebelik, ailede hastalık olması, tek başına fazla mesullük yüklenme gibi stress etmenleri de fibromiyaljide belirtileri arttırabilir. Bayanlarda regl yarıyılında da belirtiler artabilir. Sıcak duş ve banyo, ılık ve kuru hava, tatil, dinlendirici uyku ile belirtiler genellikle hafifler.

Tanı usulleri:
Tanı için hastanın yakınmalarının değerlendirilmesi, ağrı tipi, fizik tetkik ve eşlik eden bulgular ehemmiyet taşır. Fizik tahlilde yaygın hassasiyet, adalede sicim gibi sertlikler, gergin bandlar, çok rakamda duyarlı nokta ve tetik noktaların bulunması hastalığı düşündüren pozitif bulgulardır.Fibromiyalji hastalığında tanı koydurucu özgün bir laboratuar test yoktur. Eşlik eden romatizmal bir hastalık yoksa romatizma testleri de olumsuzdur. Laboratuar analizler daha çok benzer hastalıklardan ayırımda ehemmiyetlidir.
Ne yazık ki, hastada fibromiyalji tanısı konana kadar genellikle uzun zaman geçmektedir. Fibromiyalji hastaları tanı konana kadar bir çok tıbbi analiz ve teste tabi yakalanırlar. Bu da zaman kaybına ve dolayısıyla hastanın rehabilitasyonunun gecikmesine yol açabilir.

Rehabilitasyon:
Rehabilitasyonda her hastalıkta olduğu gibi hastanın hastalığı ile alakalı bilgilendirilmesi ve eğitimi çok ehemmiyetlidir. Bu yakınmalar ile başvuran hastalara bazen “asapsal” gibi tanılar konabilir. Hastaya hastalığının “reel” olduğunu, ancak biçim bozucu ya da sakat bırakıcı bir hastalık olmadığı anlatılmalıdır. Rehabilitasyon uzun sürebilir ve bulgularda belirgin düzelme olana kadar hekimin kumpaslı takibi gerekebilir.

Fibromiyalji rehabilitasyonunda ağrı kesici ilaçlar, antidepresanlar, adale hafifleticiler ve uyku tertip edici ilaçlar kullanılmaktadır. Uzman hekim tarafından uygulanan tetik nokta enjeksiyonları fibromiyaljide oldukça tesirlidir.

Egzersiz hastalıkta en ehemmiyetli rehabilitasyon ve korunma usulüdür. Özellikle rahatlama egzersizleri, germe egzersizleri, kardiovasküler kondüsyon programı, yürüyüş, yüzme ve bisiklete binme bereketlidir. Egzersiz tipi ve şiddeti hekim tarafından hastaya göre ayarlanmalıdır. Egzersiz, derin ve yüzeyel ısı ve elektriksel akımlardan oluşan fizik rehabilitasyon ağrının ve adale gerginliklerinin eksiltilmesinde çok tesirli usullerdir. Adale gerginliklerinin eksiltilmesinde masaj ve miyofasyal rahatlama ve basınç teknikleri pozitif tesirler sağlar.

.