Güneş çarpmasına aleyhinde yapmanız gerekenler

Yazın getirdiği en ciddi hastalıklardan biri güneş çarpması. Bilhassa çocukların, kronik hastalıkları olanların güneşle ve sıcak havalarla olan temasına dikkat etmesi gerekiyor.

Liv Hospital İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Alev Özsarı güneş çarpmasına aleyhinde alınabilecek önlemleri ve güneş çarpması durumunda yapılabilecekleri anlattı.

Güneş çarpması denilen koşul nedir

Yazın getirdiği en ciddi rahatsızlık güneş çarpmasıdır. Güneş çarpması, aşırı sıcak nedeniyle vücut ısısını ayarlayan mekanizmanın (Termoregülasyon sisteminin) bozulması sonucu ortaya meydana çıkan bir hastalık tablosudur. Vücudun kendi ısısını planlamak için olan terlemeyi yeterince gerçekleştirememesi durumudur. Ayrıca sıcaklarda fazla terleme sonucu artı miktarda istikrarsız ve elektrolit kayıpları sonucunda da cisim sıcaklığı yükselmeye başlayabilir.

Güneş çapması en çok kimleri etkiler

Bu durumdan en çok çocuklar, yaşlılar kronik hastalıkları olanlar, fazla içki alanlar etkilenir.

Güneş çarpmasının en kayda değer belirtileri nelerdir

– Yüksek ateş, baş ağrısı, nabız hızında çoğalma, solunum sayısında çoğalma, kan basıncı düşüklüğü, fazla takâtsizlik, takâtsizlik hali.

– Güneşe maruz kalma uzadıkça ve müdahale edilmedikçe, ağrılı kramplar, kalpte ritim bozukluğu, bulantı- kusma-ishal, rahatsızlık, havale, bilinç bulanıklığı, koma ve ölüm gelişebilir.

Güneş çarpmasına karşı ne tür önlemler alınabilir

– En öncelikle pozitif güneşte kalınmamalıdır.

-Susamayı beklemeden bol su ve maden suyu içilmelidir. (Tansiyonu olanlar maden suyunu tedbirli tüketmelidir)

– Yiyeceklere dikkat edilmeli, ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalı, sık aralıklarla ve sebze ve meyveden zengin beslenilmelidir. Proteinden varlıklı gıdalar azaltılmalı, içki ve kafeinden kaçınılmalıdır. Bilhassa sıcak günlerde alkol ve kafein almak vücudun ısısını ayarlayan mekanizmayı olumsuz etkiler.

– Giyeceklere dikkat edilmeli, mevsime uygun, vücudun sıcaklığını fazla yükseltmeyecek (Pamuklu ve keten gibi) terletmeyecek kumaşlar tercih edilmeli, açık renkli kıyafetler giyilmelidir. Güneşten korunmak için geniş kenarlı şapkalar takılmalıdır.

– Ultraviyole ışınlarının en yoğun olduğu 11.00-15.00 saatleri arasında, güneş altında spor faaliyetleri yapmaktan kaçınılmalıdır.

– sıkça duş alınmalıdır.

Nasıl yardım etmek gerekir

– Anında serin ve hava akımı olan bir yere alınmalı, giysileri çıkarılmalı, düz yatırılmalı, bacakları yukarı kaldırılmalı ve ciltten buharlaşma sağlayacak şekilde soğutulmalıdır.

– Ilık – çok soğuk olmayan su banyosu yaptırılabilir veya koltuk altı, boyun ve kalçalarına soğuk kompres uygulanabilir.

– Bilinci açıksa bol su ve tuzlu ayran verilmeli. Şuur bulanıklığı, havale geçirme gibi belirtiler varsa vakit geçirmeden hastaneye götürmelidir.

– Adale krampları serin bir yerde dinlenme ve bol akışkan almaya karşın 1 saatten uzun sürerse yine doktora başvurulmalıdır. Hastanın soğutulması ve tatmin edici sıvının verilmesi önemlidir.

– Alev düşürücülerin faydası değil, hatta verilmesi sakıncalı olabilir.