Menopozla birlikte hayatımızda neler değişiyor

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Elif Kandaz, menopozla birlikte başlayan yaşam sürecinde ortaya çıkan değişimlerin kadın psikolojisine yansımasının, bu sürecin en önemli semptomlarının da ortaya çıkmasına niçin olduğunu söyledi.

Psikiyatrik hastalık öyküsü olanlar, menopoz öncesi premenstruel sendrom tanımlayanlar, benzer desteğinden mahrum olanlar ve hissi yönden yetersiz olanlarda bu dönemin daha baskı olduğunu ifade eden Elif Kandaz, “Yapılan çalışmalar sonucunda; menopozun negatif bir olay olarak görülmesi, menopozdan sonra kendilerini bir bayan olarak görmeme düşüncesine sahip olunması, menopoz döneminin pek fazla sorunun yaşandığı bir dönem olarak kabul edilmesi, menopozun yaşlanmanın kayda değer bir işareti olarak düşünülmesi, menopoza giren kadınların maddi çekiciliğini kaybettiği düşüncesi ve menopozdan sonradan cinsel ilişkide bulunamayacaklarından üzüntü duyulması gibi özellikler ortaya çıkmıştır” dedi.

Hormonal şartların değişmesi duygu durumu etkiliyor

Menopozdaki hormonal değişikliklerin merkezi si­nir sistemi üzerinden birtakım ruhsal değişikliklere yol açıp duygu şart ve davranışları etkileyebi­leceğinin düşünüldüğünü kaydeden Uzman Klinik Psikolog Kandaz, bu dönemde ortaya meydana çıkan durumları da şöyle sıraladı:

“REM uykusunun azalması, sıcak basması ve gece terlemesi şikâyetlerinin artması uyku bozukluklarına sebebiyet vermektedir. Bunlara paralel olarak oluşan uyku bozuklukları ve uyku kesintileri postmenopozal kadında irritabilite, başlıca mutsuzluk, takâtsizlik, yorgunluk hislerini ortaya çıkartır. Ivedi sinirlenmeler gözlenebilir. Inleme nöbetleri olabilir. Fikir sorunları, dikkati bir noktaya yoğunlaştıramama şikayetleri sıktır. Bu belirtilerle şekillenen “minör depresif tablo”nun kişinin psiko-sosyal durumu ile ve kişilik yapısıyla ilgili olduğunu söylenebilir.”

Hayat kalitesi artırılmalıdır

Kadın yaşamında manâlı değişikliklere neden olan menopoz döneminde kadının yaşam kalitesini arttırmak ve bu dönemi en düşük sıkıntıyla atlatabilmek için ilk kez kadınlara menopozun bir hastalık yok, yaşanması gereken bir dönem olduğunun anlatılması gerektiğini kaydeden Kandaz, “Menopoz döneminin kadının yaşamında öyle fazla sorunun yaşandığı ve yaşlanmanın kayda değer bir işareti olan bir dönem olmadığı ve bu dönemde meydana gelecek değişikliklerden bezginlik duymamaları gerektiğinin mutlaka farkında olunmalıdır” dedi.

Uzman Klinik Psikolog Elif Kandaz, öteki önerilerini şöyle sıraladı:

“Maddi eg­zersiz menopoz belirtilerinin azalmasında epeyce muavin bir etkendir. Yoganın da (hafif germe egzersizleri ve nefes kontrolünü taşıyan bir uygulamadır) gelişen psikolojik sorunlara, kardiyo­vasküler riskleri azaltmaya iyi geldiği yapılan araştırmalarla saptama edilmiştir. B,C ve E vitaminden zengin beslenilmesi, kendisine sıkıntı yaratan durumların listelenip çözülmesi, yeni uğraşılar bulunması, düzenli alıştırma yapılması, dinlenmek için kendine vakit ayırılması, kişisel bakıma tartı verilmesi, uykusuzluk için, uyku zamanı, sıcak süt, papatya çayı içilmesi, yatma zamanı ya da aksam yemeğinden sonradan, kahve, dere, çikolata ve kola alınmaması, ahenkli uyku, sigara içilmemesi, uygun perhiz alımı, doğal yoldan östrojen taşıyan, anason, fesleğen, fasulye, Karaman kimyonu, frenk maydanozu, meyan kökü, soya fasulyesi filizleri, adaçayı alınması ve giyim, makyaj ve bakımlarına özen gösterilmesi önerilir.”

Kavramak gerginliği azaltıyor

Kadınların menopozla ilgili genel bilgiye sahip olmalarının bu dönemde yaşayacakları gerginliği hafifletebileceğini ifade eden Psikolog Kandaz,”Ceset algısının kadınlar için önemi aşina bir gerçektir, menopozla birlikte ruhsal değişimlerin yanında bedensel değişimler de ortaya çıkıyor ve bu da tekrar kadınların ruh halini negatif yönde etkileyebiliyor, bu durumu en hafif seviyede atlatabilmek için beslenmeye ve çalışma yapmaya dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu dönemin hayatın olağan bir öteki dönemi olduğunu, yalnızca doğurganlığın sonlandığını ve bunun getirdiği rahatlamanın da ayrıca hatırlanması önemlidir. Hali hazırda meslek sahibi / çalışıyor elde etmek da ruhsal sıkıntıları önleyici bir faktördür” diye konuştu.

Eşin desteği kayda değer

Bu dönemin en dinç şekilde atlatılması için yakın çevreye de kayda değer görevler düştüğünü belirten Elif Kandaz, tavsiyelerini şöyle sıraladı: “Düzenli izdivaç ilişkisi; eşlerin kadınlara daha anlayışlı yaklaşması, ev ve dışarı işlerinde destek olması. Çocukların halden anlayan ve empatik yaklaşımı. Çevrenin olası agresyonlara karşısında sabırlı olmaları. Daha pozitif karşılıklı keyifli zaman geçirilmesi. Ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarında yardım olunması. Spor v.b gibi aktivitelere eşin ya da aile bireylerinin de eşlik etmesi. Çözüm odaklı girişim sergilenmesi. Öfkeye öfkeyle karşılık verilmemesi, sakinleşmenin beklenip gerisinde anlama taşıyan bir konuşmanın yapılması.”