Ne istediğini haberdar olan vücuda aleyhinde afacan beynin soruları

Ara Sıra aç olmamamıza rağmen, spesifik bir yemeği canımızın fazla istemesinin sebebi ne olabilir? ‘Canım çekti’ olayı sadece gözümüzün açlığı vs. gibi bir özlem midir yahut mantıklı bir açıklaması var mıdır? Bu istekler, neyin göstergesidir?

yemek baktığımızda tuvalete gitmek, uyumak gibi maddesel bir ihtyiaç; fakat ruh halimizi etkileyen hatta günümüzün gidişatını belirleyen maddi bir ihtiyaçtır . yemek yemek duygularımızla tam olarak hareket etmektedir. Nefis bir yemek yediğinizde, çikolata yediğinizde, karbonhidrat içeriği yüksek gıdalar, tatlı, pizza, mantı gibi yemekler yediğinizde mutlu olursunuz, şımartma duyarsınız. Neşeli bir ortamda, sevdiğiniz insanlarla birlikte yediğiniz yemek beyninize yaklaşık olarak kodlanır ve o ortamda yaşadığınız mutluluk hissini yediğiniz yemekle bütünleştirirsiniz. Dolayısıyla yemek, gerçekte duygu durumumuzla pararlel hareket etmektedir. Keyif aldığınız bir anınızı yediğiniz yemekle bütünleştirdiğinizde, o hayatın akışına bırakmak için , yâd etmek için, benzer yemeği ararsınız ve hatta bulur, yersiniz. Ve mutlu olursunuz…. İşte bu ‘canım çekti ‘ durumu birçok zaman duygularımızla aynı yönde hareket etmektedir.

Ancak ara sıra da vitamin – mineral eksikliklerine tabi ya da ağır – yoğun egzersiz sonrası veya sürantrene ( fazla spor ) durumlarında kas ve karaciğer glikojen depolarının dolu- abes olması gibi durumlarda da canımız bazı özellikli yiyecekleri isteyebilir veya kontrolsüz yemek yemek yeme davranışları ile karşılaşabiliriz.

Eğer bu bir eksikliğe göze çarpan ise, bu stil yiyecekler ya da abur cuburlar fiilen ihtiyacımızı giderir mi?

Tuz yiyecekler

Kişide mineral eksikliği olabilir ya da vücutta elektrolit dengesizliği mevcut olabilir. Hamilelik döneminde de bu istekler artabilir.

Fiilen vücudun istediği Na- sodyum mineralidir. Kalsiyum eksikliğinde de tuz gıdaların fazla tüketimi ile karşılaşılabilir ki bu aynı zamanda kısır döngüdür. Çünkü tuzlu bununla beraber kemiklerden kalsiyum salınımını tetikler. Bu da kemikten kalsiyum kaybına- kemik erimesine niçin olabilir. Sodyum bu mekanizma ile kandaki kalsiyum oranını geçici olarak yükseltir, kan kalsiyum değerinin artmasıyla gövde bu sorunun yani kalsiyum eksikliğinin çözüldüğü sinyalini alır. Oysa bu kalıcı bir çözüm değildir.

Artı tuz gıda tüketim isteğinin bir öteki nedeni ise vücudun dehidrate kalmasıdır, yani hem su hem de mineral kaybının yoğun olmasıdır. Canınız tuz yiyecek istediğinde önce bir bardak su için. Minerallerle ( Ca-Mg ) zenginleştirilmiş suları ya da sade maden suyunu da seçim edebilirsiniz.

Çikolata

Doğal “antidepresan ” olarak da adlandırabiliriz. Çikolata , serotonin ( insanda sevinç, canlılık ve zindelik hissi veren hormon ) salgısını arttırır. Dolayısıyla bitkin, mutsuz, sıkılmış olduğumuz zamanlarda elimiz çikolataya gider veya aklımızda çikolata tabletleri, çikolata parçaları uçuşur. Psikolojik nedenlerin açık havada, Mg eksikliği de tatlı lezzetlere eğilimi arttırır.

Bilhassa menstruasyon – adet – periyot dönemlerinde bayanların aşırı tatlı ricası, çikolata isteğinin bir sebebi de budur. Çünkü kakao çekirdeği Mg minerali açısından zengindir. Oysa çikolata ile Mg ihtiyacının karşılanmasında çikolatanın cinsi-çeşidi fazla önemlidir. Eğer çikolatanın Mg minerali içeriğinden yararlanmak istiyorsanız % 70 kakao ve üzerinde kakao içerenleri tercih etmelisiniz. Aksi halde çikolata yiyerek yalnızca ruhunuzu doyurur, ağız tadı tadınızı tatmin etmiş olursunuz.

Şekerli yiyecekler ve şerbetli tatlı tüketimi

Başlıca öğününüzü yediniz buna rağmen canınız tatlı istiyor veya ikindi – akşam sütü saatlerde tatlı krizine girdiniz ya da pizza- makarna-mantı gibi yiyecekler yedikten sonradan hemencecik uykunuz mu geliyor???

İşte bu gibi durumlar şeker metabolizmanızda bir aksilik olduğuna işarettir. Bu durumda mutlaka bir dahiliye uzmanı ile görüşmeli ve mutlaka beslenme uzmanı desteği almalısınız. Fakat herhangi bir afiyet probleminiz yoksa ve kesintisiz tatlı yemek yemek istiyorsanız bu şart azıcık daha korkutucu olabilir; yani tatlı bağımlısı olmuş olabilirsiniz. Çünkü bu nesil gıdaların sık , ahenkli tüketimi beyinde sevinç ve memnun etme merkezini uyarır; sizi bağımlı ülkü getirir. Dolayısıyla ilk olarak insulin metabolizmasının uyarımını düzenlemeli, yani hayatınızdan beyaz ekmek ve beyaz un ile yapılmış diğer gıdaları uzaklaştırmalısınız.

Beyaz un ile üretilmiş hazır pastane ürünlerinden uzakta durmak , kek – kurabiye yasak anlamına gelmez. Evinizde kendi yapacağınız bütün buğday unundan kuru meyvelerin bol olduğu bir keki rahatlıkla ikindi ara öğününde tüketebilirsiniz. Pirinç pilavı yerine kabuklu pirinç, çorbalarda ve dolmalarda pirinç yerine bulgur seçim ederek bu dengeyi sağlayabilrisiniz.

Canınız tatlı istediğinde

– 1 kase yoğurt içine 1 tatlı kaşığı silme toz tarçın ekleyin + en fazla korktuğumuz meyve muz , muz doğrayın + kuru kayısı ile leziz tatlı ve kan şekerini dengeleyen bir lezzet elde etmiş olacaksınız.

– ya da 1 orta yükseklik muz + 300 ml light süt + 1 tatlı kaşığı silme toz tarçın ile kendinize nefis bir milkshake hazırlayabilrisiniz.

Bağımlılık kazanmamak için ne yapmalı

Pika ( toprak yeme ) bilhassa gebelik döneminde karşılaşılan bir şart olan aşerme aynı zamanda demir ve çinko eksikliğinin belirtisidir.

Canımızın istediği ne müşteri yiyecekler, ne eksikliğine işarettir? Mesela çikolata veya acılı bir şeyler yeme isteği ne eksikliğine dikkat çekici eder? (Ve en sık karşılaşılan diğerleri…) Canımız çektiğinde yediğimiz atıştırmalıklar, aynı eksiklikler yine ortaya çıktığında baştan gündeme gelecek mi? Alışılmışlık yapmaması için ne yapabiliriz?

Bu cins gıdalar alışkanlık ve bağımlılık yapabilir. Bunun yerine daha dinç olan malzemeleri kullanarak ( örneğin beyaz un yerine tam buğday unu, yulaf ekepeği , şeker yerine kuru meyveler veyaz taze bıkkın meyve suları , margarin-tereyağ yerine zeytinyağı kullanarak kek – kurabiye yapılabilir,) ya da bir böylece masum olmasına rağmen ( bağlı içten seçim yaparsanız ) en korkulan tatlılardan dondrumayı da tercih edebilirsiniz . ( meyveli-sade ya da sorbe olmak koşuluyla) Bitter çikolata ise miktarına ve kakao oranına dikkat ettikten sonra rahatlıkla tüketilebilecek , hatta dinç gıdalar aralarında yerini alan bir lezzettir.

Gizem Keservuran

özel içeriğidir.