Neden lezzet ve koku almayız

Lezzet ya da koku alma duygusunu kaybedersek, dünya tatsız bir yer haline kazanç. Ne yazık ama her 100 kişiden beşi bu rahatsızlığı yaşıyor. İstanbul Açık Fikirli Üniversitesi VM Medical Park Florya Hastanesi’nden Kulak Burun Boğaz Uzmanı Opr. Dr. M. Melih Çiçek, anosmi hastalığı hakkında şu bilgileri verdi.

Yeme zevki kaybediliyor

Tat ve koku jurnal yaşamın büyük bir parçası. Yeme, hayatta kalmamız için şarttır ve gıda ve içecekten zevk almak bu sürecin devam etmesini sağlar. Anosmi hastaları doğrusu yeme zevklerini kaybediyor. Bazıları yemek yedikleri anları hayatlarının en korkutucu anları olarak buluyor. Birçoğu restoranlardan kaçınıyor ve yeme-içe faaliyetlerini taşıyan sosyal buluşmalarda zorlanıyor.

Koku, bireysel hijyenimizi korumamızı sağlar. Çevremizdeki dünyayla kayda değer bir etkileşim sunar. Bu duyular, aynı zamanda, tehlikeleri önlemeye yardımcı olan bir risk uyarı sistemi olarak da hizmet etmektedir.

Dil, sadece tuzun temel tatlarını, tatlı, acı, ekşiyi algılar ama bunlar leziz, doyurucu bir tada sahiptir. Burun size yiyecekten daha pozitif lezzet almanızı sağlar. Koku kaybıyla gelen düşük gıda tecrübesi deneyimi epeyce yıkıcıdır. Bu koşul insanları bunalım ve intihar düşünceleri de dahil edinmek üzere çoğu zorlama duruma sürükler.

r

Lezzet ve koku bozukluğunun nedenleri

Bazen koku kaybının sebebi bulunamıyor. En yaygın nedenleri şunlardır:

– Baş yaralanması

– İnme

– Viral enfeksiyonlar, soğuk algınlığı ya da grip

– Sinüsleri etkileyen hastalıklar, mesela alerjiler, sinüzit, yapısal anormallikler

– Bazı ilaçlar

– Cushing sendromu gibi hormon sorunları

– Diş veya ağız sorunları

– Benzen, klor, formaldehit, boya çözücüleri ve trikloroetilen gibi belirli kimyasallara maruz kalma

– Baş-boyun kanseri için radyasyon terapisine maruz kalma

– Kokain faydalanma

– Sigara içme

Bazı diğer tıbbi durumlar, epilepsi, alzheimer hastalığı, parkinson hastalığı ve şizofreni gibi hastalıkların koku alma duygusunu etkileyebileceğini gösteriyor. Koku duyusu, öteki tüm duyular gibi doğal olarak yaşla beraber geriliyor. Arada Bir, bazı kanserler de anosmiye niçin olabilir.

Hangi ilaçlar tadı etkiler

– Genelde amoksisilin, eritromisin, siprofloksasin ve trimetoprim gibi antibiyotikler

– Parkinson hastalığı, migren gibi nörolojik problemlerde kullanılan ilaçlar; adale gevşeticiler

– Kardiyovasküler ilaçlar, kan basıncı ve kolestrol ilaçları

– Tiroid ilaçları

– Antidepresan ya da duygu durumu stabilizatör ilaçlar

– Diğer antihistaminikler, anti-inflamatuarlar ve antifungal ilaçlar

Ne zaman bir doktora görünmeliyim

Koku veya damak zevki duyunuzu geçici olarak etkileyebilecek bir takım durumlar vardır. Koku ve tadın kısa süreli değişimi, soğuk algınlığı ve sinüs enfeksiyonları gibi üst solunum yolunuzu etkileyen enfeksiyonları yüzünden olabilir. Fakat bu durumda koku ve ağız tadı duyuları iki hafta içinde geri döner. Koku ya da lezzet hissinizde kalıcı bir değişimden üzüntü duyuyorsanız, doktorunuzdan randevu almalısınız.

Doktorunuz size bütün olarak neler olduğunu soracaktır ve daha sonra burnunuzu, ağzınızı ve boynunuzu inceleyecektir. daha sonra, daha ileri değerleme, çözümleme ve nasihat için kulak, burun-boğaz (KBB) cerrahına yönlendirilip yönlendirilmeyeceğinize karar verecektir.