Zayıf ama sağlığa zararlı olmayın

Ülkemizde kadınlar ortalama olarak 48 yaşında menopoza giriyor. Fakat menopoz dağıtılmış nedenlerden dolayı 40 yaşından önce de görülebiliyor ve buna ‘erken menopoz’ deniyor. Bu konuda ülkemizde sağlıklı bir istatistiksel bilgi olmasa da, modern yaşamın olumsuz getirisi olan çevre kirliliğinin artması, sigara kullanımı, aşırı gerginlik ve diğer faktörler sebebiyle erken menopozun görülme sıklığının arttığı belirtiliyor.

Günümüzde erken menopoza yol açabilen bir başka önemli neden de, son yıllarda özellikle genç kızlar almak üzere kadınların sıfır bedene ulaşma çabaları.

Acıbadem Maslak Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tansu Minik, yalnızca obezite değil, bununla birlikte çok çelimsiz olmanın da üreme sağlığını negatif yönde etkilediğine uyarı çekerek, “Çünkü vücuttaki yağ oranı kritik yağ sınırı olan yüzde 12’nin altına düştüğünde üreme fonksiyonları da durabiliyor.

Bunun sonucunda da kadının genç yaşta olmasına karşın hamile kalmasını önleyen ve hayat kalitesini önemli boyutlarda etkileyebilen “hipolatamik amenore”, bir diğer deyişle adetin beyinsel olarak durdurulması tablosu ortaya çıkabiliyor. Bu olguların üçte birinde de erken menopoz ortaya çıkabiliyor. “ diyor.

ÜREME SİSTEMİ BÜYÜK BİR ENERJİYE İHTİYAÇ DUYUYOR

Kadın üreme sistemi dıştan gelen etkilere son derece açık oluyor ve bariz bir şekilde etkileniyor. Üreme büyük bir enerjiye gereksinim duyuyor. Enerjinin az olduğu zamanlar ile arzu dönemlerinde üreme fonksiyonları duruyor. İnsan üremesinin beslenme ile ilişkisi 3 olayın analizinden anlaşılıyor: 1. Dünyada arzu çekilen zamanlardaki veriler.2. Kaşeksi denilen hastalığı olan çok kuvvetsiz kadınlardan elde edilen veriler. 3. Aşırı spor nedeni ile tez yağ kaybeden sporculardan elde edilen veriler. Yapılan analizlere tarafından; besinlerle alınan enerji başlangıçta kalp-damar sistemi ve beyinsel aktiviteler gibi hayat fonksiyonları için kullanılıyor. Bunu ikinci olarak hareket ve çoğaltma gibi kısıtlanabilir fonksiyonlar peşine düşüp takip ediyor. Son olarak da tatmin edici enerji olursa üreme fonksiyonları için kullanılıyor.

ENERJİ YOKLUĞU VE HATALI DİYETLER ÜREME FONKSİYONLARINI DURDURUYOR

Fazla çelimsiz olan kadınlarda keza enerji yokluğu ayrıca de hatalı diyetler sebebiyle zorunlu yaşamsal maddelerin alınmaması sonucu bozulan hücreli aktiviteleri üreme fonksiyonlarını durduruyor.

Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tansu Minik, fazla zayıflık durumu ne dek uzun olursa, kalıcı etkilerinin de böylece fazla olacağını belirterek, “Örneğin daha sonra her tarafta olağan diyete dönülüp ideal kiloya erişilse bile bu kadınların takriben yüzde 30’unda adet görememe durumu kalıcı hale geliyor. ” diyor.

İLK BELİRTİSİ ADET DÖNGÜSÜNÜN HIZLANMASI

Normalde adet döngüsü ortalama 28 günde bir oluyor. Adet döngüsünün 22 günden daha sık olmasının çoğunlukla yumurtalık rezervinin azaldığına dikkat çekici ettiğini söyleyen Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tansu Minik, “Şart defalarca böyle olmasa da, FSH hormon yüksekliği saptama edilirse hastanın durumuna yerinde üreme ve doğurganlığın korunması seçeneklerinin anlatılması gerekiyor.” diyor.

Adet döngüsünün hızlanmasından diğer, tablo daha da ilerlediğinde; vajinal kuruluk, ağrılı cinsel ilişki, cinsel gönülsüzlük, sıcak basmaları, uyku ve konsantrasyon bozuklukları, bunalım, meslek ya da okulda galibiyet düşüşü görülebiliyor. Son aşamada da adet kanamaları seyrekleşmeye başlıyor. Menopoz tam oturduğunda ise adetler ayrıntılarıyla kesiliyor. İlerleyen yıllarda kemik erimesi, kalp hastalıklarında çoğaltma, gövde şeklinde ve oranlarında metamorfoz, örneğin erkek tipi göbeklenme görülüyor.

ŞİKAYETLER OLUŞMADAN ÖNCE TEDBİR ALINMALI

Belirtiler ortaya çıktığında sıkça şart oldukça ciddi boyutlara ulaşmış oluyor.

bu nedenle her kadının erken menopoz açısından risk faktörlerine sahip olup olmadığını inceleme etmesinin son derece önemli olduğunu bildiren Prof. Dr. Tansu Küçük, “Eğer bariz bir erken menopoz riski varsa belirtiler demin ortaya çıkmadan doktora başvurulmalı ve doğurganlığı koruma seçenekleri hakkında fikir edinilmeli.” diyor.

DİĞER RİSK FAKTÖRLERİ NELER?

-Ailede erken menopoz öyküsü,-Turner sendromu veya Swyer sendromu gibi kromozal hastalıklar,
-Galaktozemi ve talassemi majör gibi bir takım enzim eksiklikleri,
-Kemoterapi veya radyoterapi,
-Sık geçirilen yumurtalık ameliyatları,
-Kabakulak ve zona gibi enfeksiyonlar,
-Tiroit, romatizmal artrit, şeker hastalığı, vitiligo gibi bir takım otoimmün hastalıklar,
-Epilepsi,-Sigara,-Stres,-Aşırı zayıflık ya da obezite,
-Bazı meslekler
-Bayan kuaföründe çalışanlar-Kimyasal kozmetik satıcıları,
-Solvent ile çalışan ressamlar / boyacılar,
-Propanediol, metilolakrilamid, monometil eter, ftalatlar ile çalışanlar

MENOPOZA KARŞI TEDBIR ALIN

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tansu Küçük, menopoz yaşını geciktirebilmeniz için yaşam alışkanlıklarınızda dikkat etmeniz gereken noktaları şöyle sıralıyor:

-Sıfır vücut ya da obez olmayın. Gövde Kitle indeksinizi hesaplayın: Siklet (kilo)/boy2 metre. Karoser Kitle indeksinizin 18-30 arasında olmasına dikkat edin.

-Stresinizi azaltacak önlemler alın.

-Sigara içmeyin ve dingin içicilikten uzaktan durun.

-Zararlı olduğu aşina propanediol, metilolakrilamid, monometil eter gibi kimyasal maddelerden kaçının.

-Spora hayatınızda yer verin. Mümkünse her gün, değilse haftanın en düşük 3 günü bu egzersizlerden birini mutlaka uygulayın: 50 dakika tempolu yürüyüş, 30 dakika yüzme, 30 dakika bisiklet ya da 45 dakika jimnastik.

-Oksijen radikali emme kapasitesi yüksek antioksidan besinleri tüketin: Balık, ceviz, taze fındık, kabak çekirdeği, brokoli, lahana, karnabahar, domates, biber, havuç, mürdüm eriği, nar, üzüm, çilek karpuz, işlenmemiş tahıl ve ürünleri bu besinler aralarında yer alıyor. bununla birlikte yeşil dere ve taze greyfurt suyu da oksijen radikali emme kapasitesi yüksek olan içeceklerden.

-Antioksidan ilaçlar alın: Mesela Koenzim-Q 10, L-arginin veya Royal jelly takviyesi yapabilirsiniz.

-Kalsiyumdan varlıklı beslenin: Günde 200 ml süt, yoğurt ya da dondurma yiyin.

-Güneşlenerek D vitamini aktivasyonuna tezgâhtar olun.