Alzheimer hakkında bilmeniz gereken her şey

Birçok insan alzheimer hastalığını duysa da, bazıları tamamen ne olduğundan kesin değil. İşte alzheimer hakkında bilmeniz gerekenler.

Alzheimer hastalığı nedir

Alzheimer hastalığı, ilerleyici bir demans (bunama) şeklidir. Demans, beyin yaralanmalarının ya da hafızayı, düşünmeyi ve davranışı negatif yönde etkileyen hastalıkların neden olduğu durumlarda ortaya çıkabilir. Demans günlük yaşamı olumsuz yönde etkiler. Alzheimer hastalığı bunama vakalarının yüzde 60 ila 80’ini oluşturuyor. Hastalığı olan birçok kişiye 65 yaşından sonra teşhis konuluyor. Ondan önce tanı edilirse, genelde erken başlangıçlı alzheimer hastalığı olarak adlandırılır. Alzheimer için bir çare değil, ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatan tedaviler var.

Alzheimer gerçekleri

– Alzheimer hastalığı kronik sürekli bir durumdur

– Alzheimer’lı halk müziği için beklenen tek bir sonuç yoktur. Bir Takım insanlar hafif bilişsel hasarla uzun süre yaşar, bazıları ise daha hızlı semptomlar ve daha süratli rahatsızlık ilerlemesi yaşar

– Semptomları yavaş yavaş gelişir ve beyin üzerindeki etkiler dejeneratiftir, yani yavaş yavaş hücreli zedelenmesine bağlı olarak gelişir

– Cümbür Cemaat alzheimer hastalığına yakalanabilir, ama bir takım ırk bunun için daha yüksek risk altındadır. 65 yaş üstü ahali ve kalıtımsal duruma göre tehlike yükselir

– Alzheimer ve demans aynı şey yok. Alzheimer hastalığı bir cins demanstır

– Alzheimer için bir çare yoktur, ancak verilen tedaviler hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve yaşam kalitesini iyileştirebilir

Demans ve alzheimer

“Demans” ve “alzheimer” terimleri ara sıra birbirlerinin yerine kullanılır. Fakat, bu iki durum aynı değildir. Alzheimer bir demans türüdür. Demans, amnezi ve konfüzyon gibi hafıza kaybıyla ilgili semptomların bulunduğu durumlar için daha geniş bir terimdir. Demans; alzheimer hastalığı, parkinson hastalığı, travmatik beyin hasarı ve bu semptomlara niçin olabilecek diğer hastalıklar gibi daha spesifik durumları içerir.

Alzheimer nedenleri ve tehlike faktörleri

Alzheimer hastalığı için tek bir niçin belirlenemedi, fakat aşağıdakileri de taşıyan açıklanmış tehlike faktörleri belirlenmiştir:

Yaş: Alzheimer hastalığı artan çoğu insan 65 yaş ve üstüdür.

Kalıtımsal: Bir Takım genler alzheimer hastalığını geliştirebilir.

Aile öyküsü: Alzheimer olan bir aile üyeniz varsa, sizin de olma olasılığınız öteki insanlara kadar daha yüksektir.

Bu tehlike faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahip almak, alzheimer hastalığını geliştireceğiniz anlamına gelmez. Yalnızca risk seviyenizi yükseltir.

Alzheimer belirtileri

Herkesin ara sıra bellek yitimi olayları vardır. Ama alzheimer hastalığı olan ırk zaman içinde daha da kötüleşerek aralıksız davranış ve semptomları sergiler. Belirtiler hastalığın evresine kadar değişir.

– Randevuları akılda tutma yeteneği gibi günlük aktiviteleri etkileyen unutkanlık

– Problem çözme zorlukları

– Ruh hali ve şahsiyet değişiklikleri

– Söylev veya yazı yazma ile ilgili sorunlar

– Mutfak robotu göstermek gibi bilinen yeteneklerle ilgili sorunlar

– Yer ve zamanın karıştırılması

– Azalmış kişisel hijyen

– Arkadaşlardan, aileden ve toplumdan çekilme

– Adalet yeteneğinde azalma

Alzheimer ve genetik

Alzheimer’ın tanımlanabilecek tek bir nedeni olmamasına karşın, kalıtımsal kilit bir rol oynayabilir. Apolipoprotein E ( APOE ), yaşlılarda alzheimer semptomlarının başlangıcı ile benzer bir gendir. Kan testleri, bu genin sizde olup olmadığını gösterebilir. Bu gen alzheimer geliştirme riskinizi arttırır. Ama bu gene sahip olunması alzheimer olduğunuz anlamına gelmez. Hatta bütün tersi durumlar vardır. Bu gen olmasa bile alzheimer gelişebilir. Birisinin alzheimer geliştirip geliştirmeyeceğinden belirlenmiş olmanın az önce bir yolu değil.

Alzheimer aşamaları

Alzheimer ilerleyici bir hastalıktır, bu semptomların zaman içinde artan bir şekilde kötüleşeceği anlamına gelir. Alzheimer yedi aşamaya ayrılır:

Evre 1: Bu aşamada herhangi bir semptom yoktur, fakat aile öyküsü temeli ile erken teşhis olabilir.

Faz 2: Amnezi gibi en erken belirtiler görülür.

Aşama 3: Az bellek yitimi ve konsantrasyon gibi hafif maddesel ve zihinsel bozukluklar ortaya çıkar. Bunlar yalnızca kişiye fazla yakın biri tarafından farkedilebilir.

Evre 4: Alzheimer bu aşamada sıklıkla teşhis edilir, ama gerçi ılımlı olarak kabul edilir. bellek yitimi ve günlük görevleri yerine getirememe durumu gözlenir.

Faz 5: Orta ila şiddetli semptomlar görülür. Bakıcı yardımı gerektirir.

Safha 6: Bu aşamada, alzheimer hastası bir kişinin yemek yemek yeme ve giyinme gibi esas görevlerde yardıma ihtiyacı olabilir.

Safha 7: Bu, alzheimerın en şiddetli ve son aşamasıdır. Tavır kaybı ve donuk yüz ifadeleri görülebilir.

Erken başlangıçlı alzheimer

Alzheimer tipik olarak 65 yaş ve üstü insanları etkiler. Ancak 40’lı veya 50’li yaşlarda da ortaya çıkabilir. Buna erken başlangıçlı alzheimer denir. Bu alzheimer tipi tüm insanların takriben yüzde 5’ini etkiler. Erken başlangıçlı alzheimer belirtileri aralarında hafif bellek kaybı ve günlük işleri konsantre etme veya tamamlama zorluğu olabilir. Doğru kelimeleri bulmak baskı olabilir ve süre bilincinizi ara sıra kaybedebilirsiniz. Hafif görme problemleri de ortaya çıkabilir.

Alzheimer hastalığının teşhisi

Alzheimer hastalığı olan bir kişiyi teşhis etmenin tek kesin yolu ölümden sonradan beyin dokularını incelemektir. Oysa doktorunuz zihinsel yeteneklerinizi ölçmek, demans tanısını ayarlamak ve diğer koşulları ekarte etmek için diğer muayeneler ve testler kullanabilir. Muhtemelen tıbbi öykü alarak başlayacak bu tedavide sorulması muhtemel sorular şunlardır:

– Semptomlar

– Aile öyküsü

– Mevcut veya geçmiş sağlık durumları

– Mevcut veya geçmişte kullanılan ilaçlar

– Beslenme, içki alımı veya diğer yaşam tarzı alışkanlıkları

Bunların haricinde doktorunuz alzheimer hastalığınız olup olmadığını belirlemeye yardımcı olmak için birkaç test yapacaktır.

Alzheimerı önleme

Alzheimer için aşina bir çare olmadığı gibi, hatasız önleyici tedbirler de yoktur. Uzmanlar bilişsel düşüşü önlemenin bir yolu olarak genel dinç yaşam alışkanlıklarını önermektedir.

Aşağıdaki önlemler asistan olabilir:

– Sigarayı vazgeçmek.

– Etkin bir sosyal yaşam

– Düzenli alıştırma

– Sebze bazlı bir beslenme

– Bilişsel eğitim alıştırmaları

– Daha fazla antioksidan tüketimi

Alzheimer hastasının bakımı

Sevdiğiniz bir yakınınız alzheimer ise ona bakmayı düşünebilirsiniz. Bu genelde basit olmayan fakat fazla yararlı olabilecek, zamanınızın tümünü ayıracağınız bir iştir. Bakıcı edinmek birçok beceri gerektirir. Bunlar aralarında, hepsinden önemlisi sabırlı olmaktır. Marifetli, dayanıklı ve neşe saçan olmalısınız. Bir bakıcı olarak, sevdiğiniz kişinin yanı sıra kendinize iyi bakmanız önemlidir.

Dyt. Serkan Sıtkı Şahin

özel içeriğidir.