Oburluk kalıtımsal olabilir mi

Yeme bozukluğu olarak karşımıza çıkan ve sonucunda obeziteye niçin olan ‘oburluğun’ bir nedeni de genetik yapımız. Vücutta bulunan çoğu genin yeme alışkanlıklarımızı belirlemekte kayda değer roller oynadığını söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Akın Mutluluk, “Vücudun metabolik özelliklerinin kalıtımsal resmini çekerek kişiye dürüst beslenme ve egzersiz stratejileri sunabiliyoruz” dedi.

Türkiye’de obez kişi sayısını günden güne arttığına uyarı çeken Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üys. Akın Mutluluk, “İnsan genom projesinin tamamlanması ve kalıtımsal biliminde son yıllarda yaşadığımız gelişmelerle insanların kalıtımsal yapısını büyük ölçüde anlayabiliyoruz. Bireylerde görülen obezitenin aşağıda yatan metobolik nedenlerin yanı sıra genetik faktörlerin önemini de görmeye başladık. Örneğin vücutta yer alan 8 gen bu konuda en büyük adaylar arasında. Bu genlerin insanlardaki dağılımı kişilerin obeziteye yatkınlığını belirliyor” diye konuştu.

Porsiyon seçimlerimizi etkiliyor

Vücutta bulunan 8 genin insanların davranışlarını etkilediğini gösteren Dr. Öğr. Üys. Akın Sevinç, “Bu genler son yıllarda oluşmadı. Davranışlarımızı yönetmeleriyle bizim yeme alışkanlıklarımızı enerji metabolizmamızı belirliyorlar. Genlerimiz milyonlarca yıllık evrim sürecinde hassas işlemler sonucunda oluşuyorlar. Yani genlerimiz fiilen milyonlarca yıl önce kodlanmaya başladı. Genetik yapımız bu kodlanma esnasında birçok aşamadan geçti. Fakat bu kodlamalardan bazılarının şipşak değişen ve globalleşen dünyanın gündelik koşullarına armoni sağlayamadığı için bu ahenksizlik bizlerde obezitenin de dahil olduğu çoğu hastalık olarak olarak ortaya çıkıyor. Mesela, evrimsel olarak enerji dengemizi korumakla görevli bir gen, ancak bu gen büyük bir ihtimalle buzul çağlarında türümüzün devam etmesini sağlamıştı, ama günümüze geldiğimizde maalesef bir restorana gittiğimizde tek ya da buçuk porsiyon ile gözümüzün doymasına niçin oluyor. Bu genler, bu ve bunun gibi çoğu mekanizmayı tetikleyerek bizim yeme alışkanlıklarımızı belirlemede koskocoman rol sahibi ve artık genetik testler bu kalıtımsal faktörleri belirlemede koskocoman yol kat ettiler” ifadelerini kullandı.

Içten gıda stratejileri hazırlanıyor

Vücudun genetik resmini çekerek kişisel bir beslenme planının hazırlanabileceğini anlatan Akın Sevinç, elde edilen kalıtımsal bilgi sonrası vücudun yönetimi konusunda ise şunları söyledi: “Genelde oburluk ve doygunluk hissinin oluşmaması veya açlığa verdiğimiz aşırı tepkinin altında yatan nedenler muhakkak metabolik eksikliklerden ortaya çıkıyor. Ola Ki bir vitamin eksikliğini vücudumuz bir meyveyle giderebileceği dürtüyü endüstrileşen dünyamızda biz meyveli pasta yiyerek giderme yolunu seçiyoruz. Bu ve bunun gibi birçok yanlış seçim birikerek obezite olarak karşımıza çıkıyor. Bizim elde ettiğimiz kalıtımsal bilginin bireylerin alıştırma ve gıda planlamasına entegrasyonu da çok kayda değer. Bu noktada halk müziği uzmanlarla çalışmalı ve gerekirse beslenme uzmanları spor hekimlerinin yanı sıra ve kalıtımsal danışmanlık alanında eğitimli kişilerle çalışmalarını öneriyorum.”