Böbrekleri taşlara aleyhinde koruyacak önlemler

Böbrek taşı hastalığı, toplumda her 11 kişiden birini etkileyen bir hastalıktır. 70 yaşına kadar erkeklerin %19’u kadınların ise %9’u bu hastalıkla karşı karşıya kalabilir. Hastalığın tedavisinde ise birçok seçenek bulunmakla birlikte çoğunlukla hastanın durumuna, taşın yerine ve büyüklüğüne kadar bir planlama yapılır. Böbrek taşının yineleme riskini en üye indirmenin yolu,yaşam biçimi değişikliği ve dinç besin düzeni oluşturmaktan geçiyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Abdullah Gedik, 8 Mart Dünya Böbrek Günü öncesi, böbrek taşı oluşumu riskini en aza indirmenin 7 yolu hakkında veri verdi.

1-İçtiğiniz su miktarını artırın

Günlük olarak alınması gereken akışkan miktarı, kişiye ve iklime göre değiştirme gösterir. En açık konuşmak gerekirse,günde 1.5- 2 litre idrar çıkışını sağlayacak miktarda değişken tüketimidir. Ancak akıcı alımı günün her saatine yayılmalı belirlenmiş bir bölümünde artı tüketilmemelidir. Her saat başı bir bardak su, en pratik ve ideal olanıdır. Özellikle yemeklerde 2 saat değin daha sonra 2 bardak su içilmelidir.

2- Yürüyüş ve egsersiz yapın

Ofis memurlarında taş oluşum riski artmaktadır. bu nedenle böbrek taşlarından korunmada günlük egzersizler taş oluşumunu engellemede etkin rol oynamaktadır.Böbrek taşı yaradılış riskini artıran önemli diğer bir etmen obezitedir. bu nedenle kilo problemi yaşayan bireyler, kişiye özel besin programları ile ideal kilo seviyelerine ulaşmalıdır.Bu doğrultuda sağlıksız diyetlerden kaçınmak gerekir. Yüksek kan basıncı da hastalar için taş oluşum riskini artırır. Hipertansiyon hastalarının ilaçlarını ahenkli olarak kullanmaları ve tuzlu alımlarını sınırlandırmaları önemlidir.

3- Taze sıkılmış meyve suları tercih edin

Evde yapılan limonata ve taze sıkılmış portakal, mandalina ve greyfurtsuyu gibi C vitamini taşıyan meyve suları böbrek taşı oluşumunu engelleyecek içeceklerdir. Bu içeceklerde taş oluşumunu engelleyen inhibitör denilen ve sitrat yönünden zengin bir madde vardır. Vücutta sitratın beceriksiz olması taş oluşma riskini artırır. bu nedenle bu cins içeceklerin bol miktarda tüketimi çok önemlidir. Ancak hazırlanmış ve kutulanmış olarak sıkılan meyve suları ile greyfurt suyu önerilmemektedir.

4- Lif içeriği yüksek olan besinler yiyin

Gıda düzeninde beslenme çeşitliliği olmalıdır. Tek bir besinin artı tüketiminden kaçınılmalıdır. Lif içeriği yüksek gıdalar seçim edilmelidir. Çünkü lifli besinlerden yoksul olan beslenme sonucu oluşan kabızlık, taş oluşumunu da hızlandırmaktadır. Lif oranı yüksek sebzeler, meyveler ve kuru baklagiller gibi besinler kabızlığı engeller. Lifli gıdalar, besinlerin bağırsaktan geçiş sürecini kısaltır ve dolayısıyla taşların manâlı bir kısmını yaratıcı oksalat’ın emilimini azaltır.

5- Protein içerikli beslenme tüketimini sınırlayın

Hayvansal proteinlerin tüketimi azaltılmalıdır. Kırmızı et, sakadat, tavuk gibi hayvansal besinlerin pozitif miktarda alınması, taş oluşum riskini artırır. böylece protein alımı, kişisel olarak dürüst hesaplanmalıdır. Jurnal gıda programında hayvansal ve nebati protein tüketimi dengelenmelidir. Bir öğünde pozitif miktarda hayvansal protein tüketilirse, öteki öğünde sebze tercih edilerek denge sağlanmalıdır. genel olarak bireylerin protein kısıtlaması yoksa 70 kg olan bir birey, günlük 70 gram protein tüketebilir.

6- Tuz kullanımına uyarı

Yiyecekler az tuzlu olmalıdır. Artı tuzlu tüketimi barsaklardan kalsiyum emilimini artırır. Bu da böbreklere daha pozitif miktarda kalsiyumun gelmesine niçin olarak, taş yaradılış riskinin artmasına niçin olur. bu nedenle fazla tuz gıdalar tüketilmemelidir. Genetik olarak taş oluşumuna meyilli bireylerin jurnal tuzlu tüketimi 3 – 5 gram (yaklaşık bir çay kaşığı) olmalıdır. Günlük beslenmede; sebze, meyve ve ekmekte tuz olduğu unutulmamalıdır. bu nedenle sebze yemekleri ekstra tuzlu ilave edilmeden yapılmalıdır.

7- Taş riski yaratıcı besinleri sınırlandırın

Böbrekte taş oluşumu yönünden en riskli maddelerden biri de oksalattır. böylece jurnal beslenmede oksalattan zengin besinlerin çıkartılması gerekir. Böbrek taşı hastaları bir takım besinlerin tüketimini sınırlandırmalıdır.

İçecekler: Nehir, kahve ve içki…

Sebzeler: Ispanak, pazı, pancar, bamya, mısır, taze fasulye, patates, domates, soya, maydanoz, dereotu, ebegümeci, roka, tere otu…

Meyveler: İncir, ahududu, kırmızı erik, çilek, böğürtlen, kuş üzümü…

Kuruyemişler: Ceviz, fındık, badem, yer fıstığ, susam, çikolata, kakao, hardal, soya…