Mevsimsel alerjik rinit ve korunma yöntemleri

Havaların ısınmasıyla birlikte sokakta, park ya da bahçelerde geçirilen sürenin uzaması birçok kişide alerjik belirtilerin ortaya çıkmasına neden oluyor. İlkbahar aylarında bitki polenlerinin rüzgarla dağılması; aksırma, burunda kaşıntı, gözlerde kaşınma ve sulanma gibi alerjik bulguları tetikliyor. Yılın bu dönemini keyifle devretmek için bahar alerjisine karşısında birtakım önlemler elde etmek gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Op. Dr. Ozan Gökdoğan, mevsimsel alerjik rinit ve korunma önerileri hakkında data verdi.

Alev varsa enfeksiyondan şüphelenilmeli

Alerjik rinit, kayıtlı bir alerjene karşısında burun ve sinüslerde çoğalan alerjik yanıttır. Bahar aylarında yaygınlaşan bitki poleni bu durumu tetikleyen en önemli alerjendir. Dünyada sıradan %10-%30 sıklığında alerjik rinit gözlenmektedir. Hastalığın esas bulguları; aksırma, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, burunda kaşıntı, öksürük, boğaz ağrısı, gözde kaşınma veya sulanma, göz altında morluk, ürtiker, ciltte kuruma ve hassaslaşmadır. Alerjen maddeye maruz kaldıktan sonra bu semptomların bir ya da birkaçı ortaya çıkar. Baş ağrısı veya yorgunluk gibi bulgular ise daha uzun süreli maruziyetler sonrası gözlenmektedir. Alerjik durumlarda çoğunlukla ateş gözlenmez. Bu şart enfeksiyon hastalıklarıyla alerjik bir durumun ayırt edilmesine yardımcı olabilir.

Sigara parfüm ve saç spreyleri şikayetlerinizi artırabilir

Alerjene maruziyet sonrası vücutta histamin salınımı olmaktadır. Histamin, gerçekte vücudu alerjene aleyhinde savunma amaçlı salınmaktadır. Ama bu kimyasal bununla beraber alerjik rinit bulgusuna da neden olmaktadır. Bitki polenleri dışında sık gözlenen diğer alerjenler; çimen, toz, hayvan epitel artıkları ve mantarlardır. Alerjik rinit mevsimsel ve sene boyu süren şeklinde iki ana grupta incelenmektedir. Sene boyu süren alerjik rinit; özellikle ev tozları, hayvan epitel artıkları ve tüyleri ile mantarlara tabi gözlenmektedir. Bu maddelere maruziyet daha uzun süreli olduğu için yarattığı etkiler de daha uzun sürmektedir. Alerjik reaksiyonlar herkeste gözlenebilir. Ama ailesinde alerji hikayesi olan kişilerde alerjik tepkime gelişme riski daha fazladır. Bunun haricinde alerjik reaksiyonları tetikleyen veya kötüleşmesine sebep olan faktörler; sigara dumanı, kimyasallar, soğuk hava, nem, rüzgar, hava kirliliği, saç spreyleri, parfümler, kolonyalar ve dumandır. Alerjik rinit tanısı minör alerji varlığında basit muayenelerle konulabilmektedir. Ama alerjik maddenin ortaya konulması için bir takım testler gerekmektedir. Deri testi bu testler içinde en sık kullanılandır. Cilde damlatılan bir takım maddelerin ciltte niçin olduğu reaksiyonlara bakılarak bir değerleme yapılmaktadır. Bunun haricinde kan testi yoluyla da alerjik maddelere karşısında vücudun alerjik durumu değerlendirilebilmektedir. Bu testle bir takım maddelere karşısında oluşmuş antikorlar değerlendirilmektedir.

Burun spreylerinin başvuru süresi içeriklerine göre belirlenmeli

Alerjik rinit tedavisinde çoğunlukla; antihistaminikler, dekonjastanlar, burun spreyleri ve immunoterapi kullanılmaktadır. Antihistaminikler; histaminin yarattığı etkileri önlemek için kullanılmaktadır. En sık bağlı etkileri uyku olmakla birlikte yeni tür antihistaminiklerde bu alt etkiler ciddi oranda azaltılmıştır. Ara Sıra kalpte ritim problemlerine niçin olabilir. Dekonjastanlar; burun akıntısı ve tıkanıklığı şikayetleri için kullanılmaktadır. Fakat çarpıntı gibi bağlı etkilere neden olabileceği için hipertansiyon hastalarında titiz kullanılması gerekmektedir. Burun spreyleri; burun tıkanıklığı ve akıntısı şikayetlerinde kullanılmaktadır. Başlıca dekonjastan etkin ya da kortizon taşıyan spreyler kullanılmaktadır. Dekonjastan taşıyan spreylerin 1 haftadan uzun süre kullanılması önerilmemektedir. Kortizon taşıyan burun spreyleri ise daha uzun süre kullanılabilmektedir. Etkileri daha geç başlamakla birlikte bazen burun mukozasında tahrişlere neden olabilir. İmmunoterapi; aşılama tedavisi olarak tanıdık bu yöntem; alerjik maddelerin küçük dozlardan başlayıp yavaşça artırılarak vücuda verilmesi sonucunda vücutta bu maddelere karşı bağışıklık yaratmayı hedeflemektedir. Subkutan enjeksiyon ya da dil altı olacak şekilde 2 ayrı kullanım şekli bulunmaktadır.

Bahar alerjilerinden korunmak için;

– Polenlerin havada fazla olduğu dönemlerde dışarıya çıkılmamalıdır.

– Çiçek Tozu miktarının artı olduğu günün ilk saatlerinde dışarıya çalışma yapmaktan kaçınılmalıdır.

– Konut temizliği alerji önleyici filtreler taşıyan süpürgelerle yapılmalıdır.

– Dışardan eve gelir gelmez duş alınmalıdır.

– Bu dönemde evlerde ve arabalarda cam açmak yerine, bakımı üretilmiş klimalar kullanılmalıdır.