Vegan beslenmek ömrü uzatır mı?

Vejetaryen tipi beslenmelerden veganla ilgili kulaktan kulağa gezen efsa-nelere sarihlik getirmek istiyorum. İşte vegan beslenenlerin dikkat etmesi gerekenler

Dilara Koçak

Vejetaryen tipi beslenenler, hayvansal kaynaklı gıdaları harcamıyor. Ancak tüm vejetaryenler aynı biçimde beslenmiyor. Mesela et, balık, tavuk yemediği halde süt, peynir ve yoğurt harcayanlar lakto-vejetaryen var. Yumurtayı lakto-ovo vejetaryen seçim edenler de olabiliyor. Vegan en katı vejetaryen beslenme tipini seçmiş olan bireylerse hayvansal ürün olduğu için bal bile yemiyor, tamemen bitkisel kaynaklara yöneliyor.

Amerika ’da takribî bir milyondan fazla vegan olduğu biliniyor ancak ülkemizde bu mevzuyla ilgili net bir çalışma yok.

Vejetaryen ve vegan beslenmenin sağlık üzerine tesirlerini konuşmak için gelin, efsanelere ve gerçeklere bir göz atalım.

EFSANE: Veganlar her zaman güçsüz veya yorgundur

GERÇEK: Et, demir ve B12 vitamini gibi kansızlığı engellemeye, enerjiyi yükseltmeye yarayan elzem besin öğelerini kapsıyor. Bu sebeple özellikle vegan beslenme tipini seçmiş olanlar yorgunluk ve değişik sağlık meselelerine yatkın olabiliyor. Hayvansal kaynaklardan elde edilen protein, bitkisel proteinlere göre bedende daha iyi kullanılıyor. Bu sebeple veganlar, et harcayanlara göre daha fazla demire lüzum dinliyor. Gnamlık demir gereksinimi erkek için 10 mg., kadın için 18 mg. Veganlar; bezelye, fasulye, nohut ve mercimek gibi bitkisel proteinleri, koyu yeşil yapraklı sebzeleri yeteri kadar harcarlarsa demir alımlarını karşılayabiliyor. B12 vitaminin gnamlık gereksinimiyse erkek ve kadın için 2.4 mcg. Ancak B12 vitamini yalnızca hayvansal kaynaklarda bulunduğu için yardım alınmalı. B12 beceriksizliği; kansızlık, asap zararı, bunalım ve bellekle ilgili meselelere yol açabiliyor.

EFSANE: Vegan perhizinde protein alınamaz

GERÇEK: Kurubaklagiller, yağlı tohumlar, hububatlar ve sebzeler de protein kapsıyor.yetişkin erkeklerde 58-72 gr. ’dır. 30 gr. başka bir deyişle takribî bir köfte kadar et, tavuk, balık gibi besinlerde vasati 6 gr. protein var. Bir kupa kuru baklagil takribî 16 g. protein, bir porsiyon esmer pirinçse takribî 5 gr. protein btemizletiyor. Kumpaslı bir perhizle beslennen veganlar, protein beceriksizliği yaşamıyor ancak kronik hastalık veya gebelik gidişatlarında bu beslenme tipini çok ayrıntılı gözden geçirmekte fayda var.

EFSANE: Veganlar iyi beslenir ve daha az kalsiyuma lüzum dinler

GERÇEK: Bazı araştırmalar, et ağırlıklı ve yüksek proteinli beslenmenin osteoporoza neden olduğunu korunuyor, bu sebeple veganlar, kendilerinin bu meseleden korunduğu düşünülebiliyor. Ancak veganlar, süt ve süt ürünlerini harcamadıkları için yeterli kalsiyum alamıyor. Bu sebeple birçok vegan ve vejetaryen, osteoporoz tehlikeyi taşıyor. 50 yaşın altındaki bireyler için 1000 mg., üzerindeki bireyler için 1.200 mg. gnamlık kalsiyuma gereksinim var. Veganlar, zenginleştirilmiş soya sütü ve brokoli, karalahana gibi yeşil sebzelerden ve fındıktan kalsiyum alabilir ancak yardıma da lüzumları var.

EFSANE: Veganlar hep sağlıklıdır

GERÇEK: Meyve, sebze, bütün hububatlar ve bitkisel proteinlerle beslenmek, bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor.Genellikle kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, obezite ve bazı kanser cinslerine vejetaryenlerde vejetaryen olmayanlara mukayeseyle daha az tesadüfülüyor. Ancak vejetaryen olmak her zaman sağlıklı bir yaşam stili sürdürüldüğü anlamına da gelmiyor. Bu sebeple vejetaryen beslenme tipini seçmiş bireyler, besin öğelerinin yeterli alımına her daim dikkat etmeli. Genel sağlık için beslenme kadar yaşam şekli de çok ehemmiyetli. Sigara, içki, hareketsiz yaşam ve stres etmenleri de gözden geçirilmeli.

http://www.milliyet.com.tr/vegan-beslenmek-omru-uzatir-mi–pembenar-ayrıntı-sagliklibeslenme-1630485/

.