Akciğer kanserinde kişiye özel tedavi

Hastalığın evresi ve tümörün tipine tabi olarak uygulanan cerrahi ve cerrahi dışı uygulamalar tedavide başarılı sonuçlar alınmasına tezgâhtar oluyor.

Kemoterapi ve radyoterapi gibi olağan yöntemlerin yanı sıra ‘immünoterapi’ ve aşı tedavilerinin de son birkaç yıldır rutin olarak akciğer kanseri tedavisinde uygulandığını söyleyen Türkiye İş Bankası İştiraki Bayındır İçerenköy Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Muharrem Tokmak, akciğer kanserinde uygulanan çare yöntemleri ile ilgili çok kayda değer bilgiler verdi.

Kanser türleri aralarında en sık görülen hastalıklardan biri olan akciğer kanseri yenilikçi buluşlarla artık korkulan bir rahatsızlık olmaktan çıkıyor. Her geçen gün tedaviye eklenen yeni yöntemler hastalığın evrelerine ilişkin olumlu sonuçlar veriyor.

Bütün dünyada en sık görülen kanser türleri arasında yer alan akciğer kanseri, çoğunlukla sigaranın ya da genetik yatkınlığın niçin olduğu ölümcül bir hastalık. Akciğer kanseri, ufak hücreli akciğer kanseri ve ufak hücresel olmayan akciğer kanseri olmak üzere temelde ikiye ayrılıyor. Yapılan araştırmalar, ufak gözenekli olan olmayan akciğer kanserinin de kendi içinde “epidermoid”, “adeno” ve “büyük hücre” elde etmek üzere üçe ayrıldığını gösteriyor. Tüm bu türlerin dışarıya “karsinom bitkiler” ve “nöroendokrin kaynaklı akciğer tümörü” adı bahşedilen türleri de laf konusu.

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Muharrem Tokmak kanser türleri aralarında kendi içinde “kompleks” tedavi yöntemlerine başvurulan akciğer kanserine ilişkin şu önemli bilgileri paylaştı:

Çare yöntemini kanser evresi belirler

Akciğer kanseri tedavisi diğer bütün kanser türlerinde olduğu gibi hastanın genel sağlık durumu, hastalığın evresi ve kanserin tipi gibi öyle çok faktöre tabi olarak değişir. Ayrı çare kombinasyonları uygulandığı gibi şahsi tedaviler de uygulanır. böylece akciğer kanseri tedavisi tam donanımlı bir hastane ve uzman hekim kadrosu kontrolünde yapılmalıdır.

Akciğer kanserinde tedaviyi saptamak için ur müşteri ve evresi en önemli aşamayı oluşturur. genelde hastalığı erken evrelerde (Aşama 1-2-3A) cerrahiyle çare etmek mümkünken, geç evrelerde (Evre 3b ve Aşama 4 ) cerrahi dışı tedavi yöntemleri uygundur. Akciğer kanserinin türü de tedaviye cevap anlamında önemlidir. çoğunlukla küçük hücre dışı akciğer kanserlerinde tedaviye daha iyi cevap alınır.

Çare yöntemleri

Erken aşamada cerrahi yaşam kurtarır: Akciğer kanseri ameliyatı çare yöntemlerinden biridir. Cerrahi müdahalenin tipi kanserin akciğerdeki yerleşimine bağlıdır. Akciğerlerdeki ufak bir parçayı olmak için yapılan bir operasyondur. Eğer cerrahi olarak akciğerden sadece bir lob alınırsa lobektomi, sağ veya sol akciğerlerin biri alınırsa pnömonektomi olarak adlandırılır. Bir Takım tümörler yerleşimi, büyüklüğü, evresi ve hastanın genel afiyet nedeniyle ameliyat edilemez.

Hücreler ilaçla yok edilir: Kemoterapi, akciğer kanseri tedavisinde kullanılan bir diğer çare yöntemidir. Temel kasıt, kanser hücrelerinin ilaçla yok edilmesidir. Bir hastanın kemoterapi alıp almayacağı eğer alacaksa kaç gün alacağı hastanın yaşı, genel durumu, ur evresi ve tipi belirler.

Sancı ve nefes darlığı radyoterapi ile giderilir: Radyoterapi, yani ışın tedavileri kanser hücreleri öldürmek için ışınlar kullanılmasıdır. Sınırlı bir alana uygulanır ve bu alandaki kanser hücrelerini etkiler. Radyoterapi bir tümörü küçültmeye karşın olarak cerrahiden önce ya da kanser hücresini yok etmek için yapılan bir müdahaleden daha sonra uygulanabilir. Genelde kemoterapiyle birlikte cerrahi yapılamayan kanseri, yöresel olarak ilerlemiş ama uzakta bölgeye yayılmamış hastalarda birinci alternatif olarak kullanılır. İlerlemiş evrelerde olan hastalarda ise radyoterapi, nefes darlığı ve sızı gibi belirtilerin giderilmesi için de kullanılır.

Hedefe karşın tedaviler: Hedefe yönelik çare olarak adlandırılan immünoterapi ve aşı tedavileri son birkaç yıldır rutin olarak akciğer kanseri tedavisinde kemoterapi ve radyoterapiye eşzamanlı olarak verilebilir. Son yıllarda minik hücresel olmayan akciğer kanserlerinin ileri safha hastalarda eğer patoloji raporları uygunsa birincil basamak tedavisi olarak da kullanılabilir. Bu hastalarda yapılan ileri patolojik araştırmalar EGFR mutasyon testi ve ALK füzyon testi olarak adlandırılır. Bu testlerin sigara içmeyen bireylerde pozitif saptanma oranları daha yüksektir. Ama sigara içen bireylerde bile her iki testten birinin pozitif çıkma oranı yaklaşık %20 civarındadır. Bu da her beş hastanın bu tedavilerden fayda görme ihtimalidir fakat asla göz ardı edilmemesi gerekir.

Aşı ile yeni tedaviler: Aşı uygulamaları son 5 yıldır akciğer tedavisinde kullanılıyor. Daha çok minik hücresel olmayan, 4. Evre akciğer kanser hastalarını ilgilendiren bir tedavi yöntemidir. Diğer tedavilerle birlikte uygulanır.

Sigara, gelecek nesilleri de etkiliyor

Akciğer kanserinin aşina en temel sebebi sigaradır. böylece sigaraya hiç başlamamak hatta sigara içilen ortamda dahi olmamak büyük siklet taşır. bununla birlikte içimize çekilen her hava akciğerlerin kalitesini etkiler. Kimyasallardan uzak kalmak, radyasyon maruziyetini azaltmak akciğer kanserinin oluşumunu önlemede tezgâhtar olur.

Maddesel nedenlerin yanı sıra akciğer kanseri kalıtımsal kaynaklı da görülebilir. Akciğer kanserlerinde kalıtımsal aşinalık ve geçiş olması yönünde incelemeler vardır. Geniş epidemiyolojik incelemeler, sigara ile kanser ilişkisini ortaya koymakla beraber, akciğer kanserlerinde bir takım ailesel geçiş özellikleri tanımlanmıştır. Sigara içen ya da çevresel maruziyet altındaki bireylerin metabolik fenotipik özellikleri karsinogeneziste rol oynuyor. Onkogen ürünlerinin dengesi ve hücresel içindeki değişimleri hücrelerde genomik değişikliklere ve kansere niçin oluyor.

Son yıllarda en manâlı genomik değişiklikler Asyalı hastalarda Asyalı olmayanlardan daha sık görülen epidermalgrowth etken reseptör (EGFR mutasyonu) ve Echinodermomicrotubule protein sanki 4 anaplastikrinfomakinaze (EML4-ALK ) düzenlemesidir. Bu kalıtımsal değişikliklerin etkilediği proteinlerin hedeflenmesi hastalarda prognozu iyileştiriyor.