Beyniniz için en fena 7 besin

Beyin, vücuttaki en manâlı organdır. Kalp atışını, solunumu ve beden sistemini çalışır halde tutar. bu nedenle beyninizi dinç tutmanız çok önemlidir.

Bazı yiyecekler beyinde olumsuz etkiler bırakabilir; hafızayı ve ruh halini etkileyebilir. Besin şekliniz keza demans riskini de artırabilir. Çalışmalar, demansın 2030 yılına değin dünya genelinde 65 milyondan fazla insanı etkileyeceğini tahmin ediyor.

Bir Takım yiyecekleri gıda düzeninizden çıkararak beyninizi daha sağlıklı ülkü getirebilirsiniz. İşte beyniniz için en fena 7 besin.

1. Şekerli içecekler

Şekerli içecekler arasında aromalı soda gibi içecekler, sporcu içecekleri, enerji içecekleri ve paket meyve suları bulunur. Şekerli içeceklerin yüksek alımı sadece kilo almanıza niçin olmakla kalmaz, müşteri 2 diyabet ve yürek hastalığı riskinizi de arttırır. bununla beraber beyninizi negatif yönde etkiler. Aşırı şekerli içecek alımı, alzheimer hastalığı geliştirme riskini arttırabilir.

Kandaki daha yüksek şeker seviyeleri diyabeti olmayan insanlarda zeka demans riskini artırabilir. Pek fazla şekerli içeceğin asıl bileşeni, yüzde 55 fruktoz ve yüzde 45 glikozdan oluşan yüksek fruktozlu mısır şurubudur. Yüksek fruktoz alımı; obezite, yüksek tansiyon, yüksek kan yağları, şeker hastalığı ve damar tıkanmalarına yol açabilir. Metabolik sendromun bu yönleri, uzun vadeli demans gelişme riskinde de bir artışa yol açabilir. Yüksek fruktozlu darı şurubu özellikle zararlı olabilir, beyin iltihabına niçin olur, hafıza ve öğrenmeyi bozar.

Şekerli içeceklerin yerine su, tatsız buzlu çay, sebze suyu ve süt ürünleri tüketilebilir.

2. Arıtılmış karbonhidratlar

Rafine karbonhidratlar, şeker ve beyaz un gibi yüksek oranda işlenmiş tanelerdir. Bu tür karbonhidratlar genellikle yüksek glisemik indekse (GI) sahiptir. Bu, vücudunuzun bunları süratli bir şekilde sindirmesiyle kan şekeri ve insülin seviyelerinde bir yükselmeye niçin olduğu anlamına gelir.

Bu gıdalar daha büyük miktarlarda yenildiğinde, çoğunlukla yüksek glisemik yüke (GL) sahiptir. GL, bir yemeğin porsiyon büyüklüğüne ast olarak kan şekeri seviyenizi ne kadar yükselttiğini gösterir. Yüksek GI ve yüksek GL olan yiyeceklerin beyin fonksiyonlarını bozduğu bulunmuştur.

Araştırmalar, glisemik yükü yüksek olan tek bir öğünün keza çocuklarda keza de yetişkinlerde hafızayı bozabileceğini göstermektedir. Sağlıklı üniversite öğrencilerinde yapılan bir araştırma, daha yüksek oranda yağ ve rafine şeker alımı olanların daha cılız hafızaya sahip olduklarını saptama etti. Düşünce üzerindeki bu tesir, hafızanın bazı yönlerini etkileyen beynin bir parçası olan hipokampüsün iltihaplanmasının yanı sıra istek ve dolgunluk işaretlerine yanıtlamak nedeniyle olabilir. İltihaplanma; alzheimer hastalığı ve demans da dahil edinmek üzere beynin dejeneratif hastalıkları için bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir. Örneğin, bir çalışmada jurnal kalorilerinin yüzde 58’inden fazlasını arıtılmış karbonhidrat şeklinde bitiren yaşlı insanlara bakıldı. Araştırma, bu insanlarda hafif zihinsel biçimsizleşme ve öteki insanlara tarafından demans riskinin adeta iki kat olduğunu saptama etti.

Düşük GI karbonhidratlar, sebzeler, meyveler, baklagiller ve bütün tahıllar gibi besinler sağlıklıdır.

3. Trans yağlı besinler

Trans yağlar, beyin sağlığı üstünde zararlı etkiye sahip olabilecek bir doymamış yağ türüdür. Trans yağlar et ve süt ürünleri gibi hayvansal ürünlerde doğal olarak bulunurken, bunlar endişe edilecek türden değildir. Üzüntü edilecek cins; hidrojenlenmiş nebati yağlar olarak da aşina, endüstriyel olarak üretilen trans yağlardır. Bu yapay trans yağlar margarin, atıştırmalık yiyecekler, hazır kekler ve hazır ambalajlı çerezlerde bulunabilir.

Araştırmalar, yüksek miktarlarda trans yağ tüketiminin alzheimer hastalığı, düşük akıl, düşük beyin hacmi ve bilişsel gerilemeye neden olabileceğini gösteriyor. Ama, bazı araştırmalar trans yağ alımı ile beyin sağlığı arasında bir ilişkinin olmadınğını bahis ediyor. Oysa unutulmamalıdır ki, trans yağların yürek sağlığı ve iltihap da dahil edinmek üzere, sağlığın çoğu yönü üzerinde negatif etkileri vardır.

4. İşlenmiş gıdalar

Yüksek oranda işlenmiş gıdalar ek şeker, ek yağ ve ek tuzlu içerirler. Cips, tatlılar, hazır erişte, paket patlamış mısır, mağazadan satın alınan soslar ve hazır yemekler gibi yiyecekler yüksek oranda bitmiş gıdalardır. Bu besinler genellikle kalori bakımından yüksek ve beslenme öğeleri bakımından düşüktür. Bunlar bütünüyle kilo almanıza niçin olan ve beyin sağlığınızı negatif yönde etkileyebilecek yiyecek türleridir.

İşlenmiş gıdaların beyni olumsuz yönde etkilemesinin nedenlerinden biri, beyin kaynaklı nörotrofik etken (BDNF) (BDNF) denilen bir molekülün üretimini azaltmaktır. Bu molekül, hipokampus dahil beynin çeşitli bölgelerinde bulunur ve uzun süreli hafıza, öğrenme ve yeni nöronların büyümesi için önemlidir. bu nedenle, herhangi bir azaltmanın bu işlevler üzerinde negatif etkileri olabilir.

Meyveler, sebzeler, kuruyemişler, baklagiller, et ve balık gibi başlıca taze olan besinleri yiyerek bitmiş yiyeceklerden kaçınabilirsiniz.

5. Aspartam

Aspartam birçok tatsız üründe kullanılan suni bir tatlandırıcıdır. İnsanlar çoğunlukla kilo vermeye çalışırken veya diyabet durumunda şekerden kaçınmayı seçim ederler. Yaygın olarak kullanılan bu tatlandırıcı, çalışmalar ihtilaflı olmasına karşın, davranışsal ve bilişsel problemlerle ilişkilendirilmiştir.

Aspartam, fenilalanin, metanol ve aspartik asitten yapılır. Fenilalanin, kan-beyin bariyerini geçebilir ve nörotransmiterlerin üretimini bozabilir. Aspartam kimyasal bir gerginlik etkenidir ve beynin oksidatif strese karşısında savunmasızlığını artırabilir. En iyi seçenek suni tatlandırıcıları ve artı şekeri diyetinizden en ince ayrıntısına kadar kesmektir.

6. Içki

Aşırı içki tüketiminin beyin üstünde ciddi etkileri olabilir. Kronik alkol kullanımı, beyin hacminde azalma, metabolik şansın dönmesi ve beynin iletişim kurmak için kullandığı kimyasal maddeler olan nörotransmiterlerin bozulmasına niçin olur. Alkolizmi olan kişiler sıklıkla B1 vitamini eksikliğine sahiptir. Bu, sırayla Korsakoff sendromuna dönüşebilecek Wernicke ensefalopatisi adlı bir beyin hastalığına yol açabilir. Bu sendrom, unutkanlık, görme bozukluğu ve aykırılık gibi sonuçlara niçin olabilir.

Keza, gebelik sırasında alkol tüketiminin fetüs üstünde yok edici etkileri olabilir. Beyni hala gelişmekte olduğundan, alkolün toksik etkileri fetal içki sendromu gibi gelişimsel bozukluklara neden olabilir. Gençlerde alkol, beyin hala gelişmekte olduğu için bilhassa zararlı olabilir. Içki içen gençlerim beyin yapısındaki, işlevindeki ve davranışındaki hareketler hasar görebilir. Bu durum özellikle enerji içecekleri ile karıştırılmış alkollü içecekler ile ilgilidir.

Alkolün ilave bir etkisi de uyku düzeninin bozulmasıdır. Yatmadan önce çok miktarda içki içmek, kronik uyku bozukluklarına yol açabilir. bununla birlikte, ılımlı içki tüketimi tehlikesiz sayılabilir. genel olarak, özellikle genç veya genç bir yetişkin iseniz aşırı içki tüketiminden kaçınmalı ya da iyice içmekten kaçınmalısınız.

Hamileyseniz, en ince ayrıntısına kadar içki almaktan kaçınınız.

7. Yüksek civa taşıyan balıklar

Civa hayvansal dokularda uzun vakit saklanabilen ağır metaldir ve nörolojik bir zehirdir. Bilhassa uzun ömürlü, yırtıcı balıklar vücutlarında civa biriktirir. böylece, özellikle yabani balık çeşitleri oldukça zararlıdır.

Civa vücuda gidikten sonradan; beyin, karaciğer ve böbreklerde yoğunlaşarak vücudunun her yerine yayılır. Hamile kadınlarda plasenta ve fetusta da yoğunlaşır. Civa toksisitesi, merkezi asap sisteminin ve nörotransmiterlerin bozulmasına ve beyinde hasara yol açan nörotoksinlerin uyarılmasına niçin olur. Civa, çocukların beyin engelleyebilir ve hücresel bileşenlerinin imha olmasına niçin olabilir. Bu, beyin felci ve öteki gelişimsel gecikmelere ve eksikliklere yol açabilir.

Çoğu balık kayda değer miktarda civa içermez. Balıklar yüksek kaliteli bir protein kaynağıdır ve omega 3, B12 vitamini, çinko, demir ve magnezyum gibi çoğu kayda değer beslenme içerir. böylece, balıkların dinç beslenmenin bir parçası olarak tüketilmesi önemlidir. Haftada iki ila üç porsiyon balık yenmelidir. Hamile kadınlar ve çocuklar, ton balığı gibi yüksek civa içeren balıklarından kaçınmalı veya bunları sınırlandırmalıdır.

Son anekdot

Diyetiniz muhakkak beyin sağlığı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Şeker, rafine karbonhidratlar, sağlıksız yağlar ve işlenmiş yiyecekler içeren bir besin şekli, akıl ve öğrenmeye engel olmanın yanı sıra alzheimer ve demans gibi rahatsızlık risklerini de artırabilir. Yiyeceklerdeki öteki bir takım maddeler de beyniniz için tehlikelidir. Alkol, büyük miktarlarda tüketildiğinde beyinde büyük hasara neden olurken, deniz ürünlerinde yer alan civa nörotoksik olabilir ve gelişmekte olan beyinlere kalıcı hasarlar verebilir.

Beyniniz için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri, sağlıklı ve taze yiyecekler bakımından varlıklı bir diyeti takip etmektir.

Dyt. Serkan Sıtkı Şahin

email protected

özel içeriğidir.