Nargile tehlikesinden uzakta durun

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, nargile kullanımının zararlarına uyarı çekti.

Sigara hala en popüler

Tütün kullanımının fazla eski yıllara dayanmakla birlikte öbür kültürler içerisinde başvuru şekillerinin de çeşitlilik gösterdiğini gösteren Ömer Bayar, “Çiğneme, enfiye, pipo, puro, nargile gibi yöntemlerle kullanılabilen tütünün en yaygın tüketim şekli ise sigaradır. Sigaranın öteki yöntemlere kadar daha popüler olma nedenlerinin başında ise içiminin daha pratik ve içe çekilebilirliğinin daha kolaylaştırılmış olmasıdır” dedi.

Her yıl 7 milyon kişiyi öldürüyor

Dünya Sağlık Durumu Örgütünün (WHO) yayınladığı istatistiklere göre, dünyada 1 milyarın üstünde insanın sigara kullandığını ve her yıl takriben 7 milyon kişinin sigara kullanımı nedeniyle yaşamını yitirdiğini belirten Bilirkişi Klinik Psikolog Ömer Bayar, “Sigara kullanımı önlenebilir vefat nedenlerinin başında gelmektedir. Sigaranın zararlarına karşın farkındalığın toplum içerisinde giderek artmasına karşın vazgeçilmez ve bırakılması zor bir noktada olmasının en önemli sebebi ise içerisinde tiryakilik yapıcı özelliği bulunan başta nikotin olmak üzere çoğu kimyasal madde içermesidir” dedi.

Nargile niçin bu dek tercih edilir oldu

Son yıllarda gitgide artarak popülerleşen bir öteki tütün kullanım yönteminin de nargile olduğunu ifade eden Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, nargilenin başlarda daha fazla orta yaş üzeri ve ihtiyar kesim kadar tüketilirken 2000’li yıllardan itibaren genç kesimde de yaygınlaştığını belirterek “Merak, arkadaş etkisi, sigaraya alternatif olarak seçim edilmesi, özenmek, stres ve meslek ortamından uzaklaşmak nargileye başlamada öne çıkan faktörlerdir. Gençler ile yapılan çalışmalarda nargilenin seçim edilmesindeki en manâlı etkenin ise sosyalleşme imkânı sağlaması olduğu gözlenmiştir.Bilhassa 20’li yaşlardaki genç nüfus, kafe ve akarsu bahçeleri gibi arkadaşlarla bir araya geldikleri ortamlardan müsamaha aldıklarını açıklama etmiştir. Bunlara ek olarak nargile içme isteğinin sadece sosyal sebeplere dayanmadığı, biyoloji ile ilgili etmenlerin de büyük ölçüde etkili olduğu düşünülmüş ve buna yönelik araştırmalar yapılmıştır” dedi.

Nargile, beyindeki zevk sistemini uyarıyor

Sigarada olduğu gibi nargilenin de içerdiği nikotin maddesinin bağımlılık yapıcı etkisi olduğunu açıklayan Bilirkişi Klinik Psikolog Ömer Bayar, nargilenin beyindeki zevk sistemini uyaracak şekilde tasarlandığını belirterek şunları söyledi: “Bağımlılık etkisini pekiştiren ve zehirli bir madde olan asetaldehit ve çoğu bambaşka toksik kimyasal madde de nargile tütünlerinde yoğun olarak bulunmaktadır. Sigaranın içimini kolaylaştıran ve pekiştirici özelliğini arttıran endüstri mühendisliği çalışmaları nargile için de kullanılmıştır. Bağımlılığın pekişmesi için tütünün yanı sıra daha artı duyu organının uyarılması hedeflenmiştir. Bunun için özellikle beyindeki müsamaha sistemini uyaracak şeker melası, tat ve koku sağlayan öbür meyve aromaları, kolay solunabilirlik karşılayan katkı maddeleri nargile tütünlerine eklenmiştir. Yalnızca duman yerine hoş koku ve tadın da alınması, nargile içen şahısların daha çok hoşuna gitmektedir. Nargile içen kişilerin %80’inden fazlası alışılmış tütün yerine aromatik tütünleri seçim etmesi bunu destekler niteliktedir.”

Toplumda nargilenin sigaraya tarafından daha az zararlı olduğu görüşünün hâkim olduğunu gösteren Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, “Ayrıca birçok kişinin nargilenin zararlarını bilmediği de gözlenmektedir. Su içeren bir sistemi olması, zararı azalttığı bahis edilen öbür aparatların pazarlanması, tek kullanımlık ya da kişiye özel marpuç hizmetlerinin sağlanması, sigara kadar yaygın ve sık şekilde kullanılamaması bu algının oluşmasında etkilidir. Buna karşın nargilenin zararlarını belirten birçok ayrı çalışma mevcuttur. Nargile dumanında nikotin, zift ve ağır metaller (arsenik, krom, kurşun) bulunmaktadır. Bir saatlik nargile içiminde alınan duman miktarının, bir sigara içiminde solunan duman miktarından 50 kat değin daha pozitif olduğu saptanmıştır. Bir nargileden içe çekilen dumanın bir sigaradan içe çekilen dumana tarafından fazla daha pozitif toksik madde içerdiği de bilinmektedir” diye konuştu.

Bulaşıcı hastalıklara uyarı

Sigara dumanına maruz kalınmasının 40 değin hastalığa yol açtığını belirten Ömer Bayar, ilk kez kanser almak üzere, solunum yolu hastalıkları, yürek ve damar hastalıkları sigara kullanımının neden olduğu ve en sık karşılaşılan öldürücü hastalıklar olduğunu, nargile kullanımında da benzer sıhhat problemlerine yol açtığını söyledi. Ömer Bayar, nargile kullanımını ile aleyhinde karşıya kalınabilecek bir diğer sıhhat sorununun ise bulaşıcı hastalık riski olduğuna uyarı çekerek bir çalışmada nargile kullanımı ile tüberkülozun bulaşabileceğinin gösterildiğine uyarı çekti.

Çocuğun dinç sosyal ilişkiler kurmasına takviye olunmalı

Bilhassa alışkanlık ve tiryakilik haline gelmesi açısından en büyük riski erginlik ve genç ekseriyet dönemindeki bireylerin taşıdığı göz önüne alındığında okullarda buna karşın eğitimlerin verilmesinin önemli olduğunu bildiren Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, “Medyada tütün mamullerinin verdiği zararlara yönelik daha kapsamlı ve sık bilgilendirmelerin yapılması önemlidir. Bunun yanında nargile kafelere karşın yaş sınırlaması getirilmesi ve bu tarz mekânların denetiminin arttırılması zorunlu bir adımdır. Ailelerin ise çocuklarına rol model olabilmesi açısından bu ürünlerin kullanımından uzaktan durması ve özendirmemesi gerekmektedir. Keza alternatif faaliyetler, hobiler ve spor alışkanlığının kazandırılması, çocuğun ihtiyaç duyduğu sosyal ortam ve ilişkileri sağlıklı yollarla yaşamasına imkân sağlayacak, böylece tütün kullanımına duyacağı özlem ve ihtiyacı azaltacaktır” tavsiyesinde bulundu.