Norveç somonu hakkında doğru aşina yanlışlar

Norveç Deniz Ürünleri Konseyi Türkiye Direktörü Borge Gronbech “Doğal ortamlarımız, soğuk sularımız ve sıkı düzenlemelerimiz tamamen, Norveç somonu defalarca sağlıklı, sürdürülebilir ve nitelikli bir seçimdir” dedi.

Protein, mineral ve omega 3 yönünden varlıklı Norveç somonu, kalp sağlığından kemiklerin güçlenmesine değin vücudumuza sayısız menfaat sağlıyor ama bu balık hakkındaki ‘içten aşina yanlışlar’ nedeniyle bir takım tüketicilerin akıllarında soru işaretleri oluşabiliyor. Norveç somon yetiştiriciliğinin dünyadaki en iyi başvuru formu kültürü olarak kabul edildiğini söyleyen Norveç Deniz Ürünleri Konseyi Türkiye Direktörü Borge Gronbech, “Norveç Hükümeti kadar belirlenen sıkı düzenlemelerin ışığında en iyi kalitede, tehlikesiz ve lezzetli somon üretimi yapılıyor.” diye konuştu.

İşte Norveç somon balığı hakkında içten bilinen yanlışlar

Norveç somonu harcamak ile diğer balık türlerini tüketmek aralarında sağlık açısından bir fark yoktur.

YANLIŞ: Dünya Sağlık Durumu Örgütü ve Norveç Sağlık Kurumu’nun tavsiyelerine tarafından, haftada iki ila üç öğün balık tüketmeliyiz ve bunların en düşük yarısı, Norveç somonu gibi omega-3 yağ asitleri açısından zengin türler olmalıdır. Diğer Taraftan Norveç somonu sadece omega-3 yağ asitleri sağlamakla kalmayıp iyot, selenyum ve diğer manâlı vitaminler için de bir kaynaktır.

Çiftliklerde yetişen Norveç somonu sağlıklı değildir.

YANLIŞ: Norveç’in soğuk ve pak sularında yetişen Norveç somonu güvenli ve sağlıklıdır. Norveç somonu, veterinerler kadar gözlem aşağı tutulur ve somon çiftliklerinin düzenlemeleri çok sıkı peşine düşüp takip altındadır. Her sene takriben 14 bin adet ihraç edilmeye hazırlanmış Norveç somonu, bağımsız Ulusal Gıda ve Deniz Ürünleri Enstitüsü (NIFES) göre denetlenmektedir. Bu denetimlerin hiçbirinde, yasaklanmış hap veya yasa dışı yabancı madde kalıntılarına rastlanmamıştır.

Norveç somonunda antibiyotik vardır.

YANLIŞ: 80’lerin sonlarından itibaren Norveç su ürünleri yetiştiriciliğinde antibiyotik kullanımı yüzde 99 oranında düşmüştür. Bu düşüş, en yaygın somon hastalıklarına aleyhinde etkili aşıların yanı sıra sıkı hijyen düzenlemeleri ile sağlanmıştır. Son 20 yılda, ulusal ve milletlerarası yiyecek otoriteleri, Norveç somonu içerisinde antibiyotik izine rastlamamıştır.

Norveç somonu ağır metaller içerir.

YANLIŞ: Yediğimiz bütün proteinler bir takım kirletici maddeler içermektedir. Norveç somonunda ise bu düzey, besleme stoğundaki nebati bileşenlerin büyüyen kullanımı sayesinde azalmıştır. Günümüzde Norveç somonu, yağlı vahşi balıklardan daha az kirletici ve ağır metal barındırır.

Norveç’te somonlar çiftliklerdeki dar alanlarda yetişir.

YANLIŞ: Norveç’te somon yetiştiriciliği, yoğun hayvancılık kategorisine dahil değildir. Çiftliklerde Norveç somonlarının geniş alanı vardır. Yönetmeliğe tarafından somon, çiftlik havuzlarının yüzde 2,5’ine gereksinim duyar. Kalan yüzde 97,5’lik kısım somonun yüzmesi için alan sağlar. Buna ilaveten, Norveç somonunun yetiştiği havuzların çevresi 200, derinliği ise 50 metreye değin ulaşmaktadır.

Norveç somonunun renginin kırmızıya dönmesi için sentetik boya kullanılır.

YANLIŞ: Okyanus çiftliklerinde yetişen Norveç somon balığı pembe – kırmızı rengini, somonda da bulunan ve astaksantin adı verilen bir pigmentten alır. Astaksantin, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından belirlenen miktarlarda, besin takviyesi olarak da verilmektedir. Sentetik boya, yiyecek boyası veya herhangi bir renklendirici ise kullanılmamaktadır.

Çiftlikteki somonların beslenmesi için kullanılan yemler çevreye zarar verir.

YANLIŞ: Norveç somonu yemi, ayrı içeriklerin birleşimidir. Yemin yüzde 30’unu deniz kaynakları, balık yağı ve balık unu oluştururken, yüzde 70’i bitkisel yağ, bitkisel protein ve karbonhidrat içerir. Balık yağı ve balık unu, insan tüketimine uygun olmayan kaba balıklardan ve artıklarından yapılır. Deniz ürünleri ve sebze karışımı keza somon keza de çevre için faydalıdır. Bunlara ek olarak, somonun alacağı her bir kilo için 1.2 kg balık yemi gereklidir. Buna tarafından, bir somon hayatı her tarafında 6 – 7 kg balık yemi tüketir. Diğer hayvanlarla kıyaslandığında bu tüketim epeyce düşüktür.