Düşük karbonhidratlı diyetlere dikkat

Seri ve dinç bir şekilde zayıflamak için uygulanan diyetlerde, düşük karbonhidratlı gıda tercih ediliyor. Ancak bilinçsizce uygulanan diyetler, kilo belirlemek bir yana birçok sağlık problemine de yol açabiliyor.

Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Memorial Wellness Dinç Yaşam Danışmanı Doç. Dr. Gökhan Özışık ve Memorial Wellness Gıda Danışmanı Uz. Dyt. Işınsu Köksal, düşük karbonhidratlı diyetler ve uyarı edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.

Kısa zamanda kilo kaybı hedefleniyorsa…

Düşük karbonhidratlı gıda; meyve, sebze, ekmek ve türevi tahıllar, şeker gibi karbonhidrattan varlıklı besinlerin sınırlandırıldığı; bunun yanı sıra et, tavuk, balık, süt ve süt ürünleri, yağlı tohumlar gibi protein ve yağdan zengin besinlerin çoğunlukla tüketildiği bir programı içermektedir. Düşük karbonhidratlı gıda programı ile kısa zamanda içerisinde seri bir şekilde kilo kaybı hedeflenmektedir.

Dürüst uygulandığında diyetin birçok yararı var

Düşük karbonhidratlı diyetin birçok faydası olduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır. Içten uygulanan düşük karbonhidratlı diyetin sara hastalığının hafiflemesinde, herif-2 diyabetli obez bireylerin glikoz ve insülin direncinin azalmasında etkin olduğunu bilinmektedir. Düşük karbonhidratlı perhiz, metabolik sendrom ve şeker hastalığı hastalığı ile ilgili komplikasyonları da azaltabilmektedir. Ayrı bir araştırma ise bu nesil diyetlerin iç organların çevresindeki yağlanmayı azaltmada, kan trigliserid değerlerini ve metabolik sendromun belirtilerini hafifletmede tezgâhtar olduğunu ortaya koymaktadır.

Bilinçsizce yapılan diyetler tiroidin çalışmasını etkiler

Bilinçsizce yapılan çok düşük karbonhidratlı beslenmenin ise yarardan fazla zararı olabilmektedir. Çok düşük karbonhidratlı beslenme; kan şekerinin kritik sınırlara inmesine, tiroit bezindeki hormon üretim dengesini bozulmasına ve T3 hormonu üretimi azalırken reverse-T3 adı bahşedilen hormonun artmasına kısacası üretimin “etkin” hormondan “inaktif” hormon olarak değişmesine niçin olmaktadır. Bu da hipotiroidi adı verilen tiroit tembelliğinin oluşmasına yol açabilir.

Kronik dermansızlık görülebilir

Hatalı uygulanan diyetler “gerginlik hormonu” olarak aşina kortizol hormonunun da artmasına yol açar. Yaşamsal fonksiyonlar için bir numaralı güç kaynağı olan karbonhidrat girişinin kısıtlanması beyin göre “yaşamı tehdit eden bir şart” olarak algılanır. Kortizol artınca karoser fena gün için yağ depolamaya başlar, sindirim yavaşlar ve halsizlik ortaya çıkar. Kortizol’e olan talebin artması hipotalamus, hipofi, böbreküstü bezleri arasındaki hormonal dengenin aşırı zorlanmasına bu da “kronik adrenal dermansızlık sendromu” adı bahşedilen tabloya yol açabilir.

Faydalı bakteriler azalır, zararlı bakteriler artar

Meyve ve sebzelerin eklenmediği bilinçsizce yapılan bir perhiz disbiozise; yani bağırsaktaki yararlı bakterilerin azalıp zararlı bakterilerin artmasına neden olur. Bu da protein, vitamin, mineraller gibi gıda öğelerinin sindirilememesi, sindirimin yavaşlamasına niçin olur. Bunun tersine açıklanmış oranlarda sebze ve meyveler ile dengelenmiş bir perhiz bağırsak sağlığını koruyarak sindirime asistan yardımsever bakterilerin yani probiyotiklerin artmasını sağlar.

Bilişsel ve bedensel fonksiyonlar zayıflayabilir

Fazla düşük karbonhidratlı diyetler bilişsel fonksiyonların zayıflamasına neden olabilmektedir. Beyin hücrelerinin bazıları yağlardan sentezlenen keton cisimcikleri yerine sadece glikozdan enerji ihtiyaçlarını karşılar. Beceriksiz ve bilinçsiz besin, dekstroz kaynaklarının azalmasına niçin olup halsizlik hatta fiziki performansta da zayıflamaya yol açabilir.

Hormon dengesini bozabilir

Yanlış uygulanan fazla düşük karbonhidratlı diyetler kadınlarda progesteron, östrojen, LH ve FSH gibi cinsiyet hormonların salgısını azaltıp adet düzensizliğine niçin olabilir ve hamile kalmayı zorlaştırabilir. bununla birlikte yapılan incelemeler düşük karbonhidratlı diyetleri kısa dönemde düşük yağlı diyetlere tarafından daha pozitif kilo verdirdiği ama uzun dönemde ise verilen kiloların hatta ara sıra fazlasıyla geri alındığını göstermiştir.

Dinç bir şekilde kilo verebilmek için

Düşük karbonhidrat diyetinin dürüst uygulanması için bir takım noktalara dikkat edilmesi gerekir. kişiye özel olarak hazırlanan bu gıda planı; karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineraller gibi tüm makro ve mikro besin öğelerini içermelidir. Kayıtlı besinlere aleyhinde bir hassasiyet yahut özellikle insülin direncini azaltan ve glisemik indeksi düşük mevsim sebze ve meyvelerinin; çavdar ekmeği, tam buğday, yulaf kepeği, kinoa gibi bütün tahıl kaynaklarının belirtilen miktarlarda besin programına eklenmesi gerekir. Glisemik indeksi yüksek şekerli içecekler, hazırlanmış meyve suları, yoğun şeker içeren tatlılar ve yüksek düzeyde alkol gibi besin alışkanlıkları bırakılmalıdır. Bu şekilde sağlıklı bir şekilde kilo kaybı sağlanıp kalıcı bir besin alışkanlığı oluşturulabilir.