Şeker tüketirken çeşidine uyarı edin

Besin ve Diyetetik Bölümü Arş. Gör. Eda Balcı, şeker türleri ve bu türlerin afiyet açısından ayrı etkilerine dair manâlı uyarılarda bulundu. Şekerin, birçok bitkinin bünyesinde bulunduğunu gösteren Balcı, “Tükettiğimiz çoğu besinde şeker bulunmaktadır. Bu şekerin bir takım türleri, insan vücudu için sağlıklı iken bir takım türleri obezite ilk olarak almak üzere kalp damar hastalıkları, diyabet ve kanser gibi önemli kronik hastalıklara neden olmaktadır. Bu sebeple hangi tür şekerin bizim için yardımcı, hangisinin zararlı olduğunu iyi anlamak ve bilinçli harcamak gerekmektedir” dedi.

”İki türlü şeker var”

Şeker türlerini temelde iki gruba ayırılabileceğinden bahseden Balcı, “Bunlardan birincisi doğal şekerler, ikincisi ise rafine (bitmiş) şekerlerdir. Doğal şekerler, meyvelerin ya da bitkilerin yapısında doğal olarak bulunan şeker çeşididir. Esas doğal şeker türleri; dekstroz, fruktoz, galaktoz, süt şekeri ve sakkarozdur. Arıtılmış şekerlere örnek olarak ise beyaz ve kahverengi şeker ve yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) verilebilir. Rafine şekerler mısır, şeker kamışı ve şeker pancarı gibi gıdalarda bulunan şekerin çıkarılıp işlenmesiyle yapılır ve esas uygulama amaçları yiyeceklere tat katmaktır. Ayrıca; koruyucu olarak reçel ve marmelatlarda kullanılır” ifadelerini kullandı.

”Esmer şeker daha sağlıklı değil”

Şeker türleri sıhhat açısından değerlendirildiğinde, beyaz şeker ve kahverengi şekerin aralarında önemli bir farklılık olmadığını söyleyen Balcı, “Kahverengi şekerin daha eksik işlem görmesi dolayısıyla bu şekerin sağlıklı olduğunu düşünmek son derece yanlıştır. Çünkü kimyasal olarak kahverengi ve beyaz şeker benzer içeriğe sahiptir. Vücudumuza girdiğinde iki şeker de benzer işlemlerden geçer. bununla birlikte bunların gram bazında enerji miktarları da az daha aynıdır. Arıtılmış şekerlerden beyaz şeker, çay şekeri olarak da bilinir. Beyaz şekerin hammaddesi olarak şeker pancarı çok daha yaygın olarak kullanılır. Üretimindeki damıtma işlemi sonucunda beyaz rengini alır. Esmer şeker olarak da aşina kahverengi şeker ise beyaz şekerden bir takım yönleriyle ayrılır. Kahverengi şekerin renginin sebebi içerisindeki melas maddesinden kaynaklanmaktadır. Bu madde yalnızca rengini etkilemekle kalmaz aynı zamanda şekerin tadı ve kokusunu da etkiler” diye konuştu.

”Rafine şekerden uzakta durun”

Aralarındaki ufak farklılıklara bakıldığında, beyaz şekerde vitamin ve mineral bulunmadığını, kahverengi şekerde ise melas içermesinden dolayı eser miktarda da olsa vitamin ve mineral bulunduğunu söyleyen Balcı, sözlerini şu şekilde noktaladı: “Bu şekerlerin mineral oranlarının yanında insan sağlığına verdiği zararlara bakıldığında içeriğindeki vitamin ve minerallerin bulunmasının çok da bir önemi bulunmamaktadır. Beyaz şeker, kahverengi şeker ya da öteki rafine şekerleri her yaştan insanların çok özenli tüketmeleri gerekmektedir. Bunların artı tüketimi çoğu hastalığa neden olmakta ve bunun sonucunda insanların hayat kalitesi önemli oranda düşmektedir. Mümkün olduğu değin rafine şekerlerden uzakta durmak sağlığımız için atacağımız en büyük adımlardan biridir.”