Televizyon izlerken yemek obeziteye niçin oluyor

Kısa süreli stres durumlarında iştah baskılanırken, gerginlik kalıcı duruma geldiğinde ise bu koşul değişiyor. Stresin iştahı etkilemesinin yanı sıra gıda seçimlerini de etkilediğini bildiren Anadolu Sağlık Merkezi Gıda ve Diyet Uzmanı Özge Yüksel “Yapılan çoğu egzersiz gerginlik altındaki bireylerin karbonhidrat ve yağ ağırlıklı beslendiğini ortaya koyuyor. TV aleyhinde yemek yiyen bir birey ne değin yemek yemek yediğinin haberdar olamaz. Yenilen yemekten fazla izlenilen şeye konsantre olunur. Yemek Yemek yeme ve TV izleme birbirinden ayrılırsa keza yemek yeme keza TV izleme daha zevkli bir alışkanlığa dönüşür” açıklamasında bulundu.

Kısa dönemli gerginlik durumlarında hipotalamus, kortikotropin hormonunu salgılayarak iştahı baskıladığını ve beyin, böbrek üstü bezlerine epinefrin (adrenalin) üretmesi için mesaj gönderdiğini vurgulayan Uzm. Yüksel “Epinefrin vücuda savaş ya da kaç sinyalini verir bu durumda iştah baskılanır ve yemek yeme ikinci plana atılır. Çünkü başlıca manâlı olan stresi yaratan durumdan kurtulmaktır. Oysa gerginlik daimi duruma geldiğinde bu şart değişir. Bu durumda böbrek üstü bezlerinden kortizol adı bahşedilen hormon salgılanmaya başlar. Bu hormon iştahı arttırır. Stresli dönem son bulduğunda kortizol seviyeleri de düşmeye başlar ama gerginlik sürekli olarak devam ederse kortizol seviyeleri de yüksek devam edebilir” dedi.

TV izlerken yemek yememeye uyarı edin

Amerika’da yapılan bir araştırmaya tarafından televizyon aleyhinde yenilen yemeğin obeziteye neden olduğunu gösteren Uzm. Yüksel “TV karşı yemek yiyen bir birey ne dek yemek yediğinin farkında olamaz. Yenilen yemekten fazla izlenilen şeye konsantre olunur. Televizyon ve yemek yemek yeme birlikte gerçekleştirildiğinde gözler ekrandan ayrılmadan yemek yemek yenir. Bu da kişide yemeğin tadını bile almadan robot gibi yemek yemesine sebep olur. Yemek yeme ve TV izleme birbirinden ayrılırsa ayrıca yemek yeme ayrıca TV izleme daha zevkli bir alışkanlığa dönüşür” şeklinde konuştu.

Gerginlik gıda seçimlerini de etkiler

Stresin iştahı etkilemesinin yanı sıra gıda seçimlerini de etkilediğini aktaran Uzm. Yüksel “Yapılan çoğu alıştırma gerginlik altındaki bireylerin karbonhidrat ve yağ ağırlıklı beslendiğini ortaya koyuyor. Bunun sebebinin kortizol seviyelerindeki ve insülin seviyelerindeki yükseliş olduğu düşünülüyor. Araştırmalar devam etmekle birlikte yağ ve şeker taşıyan gıdalar tüketildiğinde beynin stres sonucunda oluşan duyguları üreten fonksiyonların baskılanabildiği düşünülüyor. Karbonhidrat yoğunluğu fazla olan gıdalar vücutta serotonin ve endorfin denilen sevinç hormonları seviyesini yükseltiyor. Bu da kişide her stresli durumda bu müşteri gıdalara yönelmesine sebep oluyor. Tüm bunlar dışarıya stresliyken az uyuklamak ve daha eksik çalışma yapmak da kilo alımına sebep olabiliyor” ifadelerini kullandı.

Gerginlik ile başa çıkmanın ve eksik yemenin yolları

– Meditasyon ve nefes egzersizleri: Birçok egzersiz meditasyon ve nefes egzersizlerinin kişide gerginlik seviyelerini düşürürken gıda seçimlerini de etkileyebileceğini gösteriyor.

– Alıştırma: Yüksek yoğunlukta egzersizler yerine orta ve düşük yoğunlukta yapılan egzersizler kortizol seviyelerinin azaltılmasına tezgâhtar olur.

– Sosyal çevre: Aile ve arkadaşlar stresli bir günün olumsuz etkilerini ortadan kaldırabilir.

– Stresli olduğunuzda bulunduğunuz ortamdan uzaklaşın. Egzersiz gerçekleştirmek bu durumda yapabileceğiniz en güzel etkinliktir. Ayrıca ortamdan uzaklaşmanızı sağlarken keza de sevinç hormonu salgılamanıza sebep olur.

– Bulunduğunuz ortamdan uzaklaşamıyorsanız beyninizi mevcut stresli durumdan uzaklaştırmaya çalışın. Kitap okumak, müzik dinlemek beyninizi başka şeyler düşünmeye itebilir.

– Kendinizi ufak şeylerle ödüllendirin. Mesela bir alışveriş merkezine gidin ve kendinize küçük bir armağan alın.

– Ilık bir duş elde etmek sizi sakinleştirebilir ve vücudunuzun rahatlamasını sağlayabilir.

– Yemek günlüğü tutmak ve duygularınızı da bu deftere yazmak stresli olduğunuz dönemlerde kendinizi tanımanızı kolaylaştırabilir.

Stresliyken tüketilmemesi gereken gıdalar

– Kahve gibi kafein taşıyan gıdalar

Kafein metabolizmada yüksek düzeyde kurnazlık ve hareketliliğe yol açarak stres hormonlarının salgılanmasına sebep olur

– Şeker

Karbonhidrat serotonin salgılanmasını arttırarak stresi azaltır. Fakat karbonhidratları şekerden karşılamak yerine bütün buğday makarnadan, bulgurdan, bütün buğday unundan karşılamak daha sağlıklı olacak ve kan şekerinizi dengeleyecektir. Böylece uzun dönemde stres üzerinde daha etkili olacaktır.

Stresi azaltıcı besinler

– Su

Susuz kalan beyin dokusu su içmek için kesintisiz bir açlık duyar ve suya erişimin olamadığı durumlarda birey haberdar olmadan kendini daha gergin hisseder. başkaca suyun eksik içildiği durumlarda baş ağrısı da meydana gelebilmektedir. Bu da yeniden stresin artmasına sebep olabilmektedir.

– Balık

Omega 3 yağ asitlerinden varlıklı balık stres hormonunun salgılanmasını engeller. Bu sebeple haftada 2 kere mutlaka balık tüketin.

– Sebze ve meyveler

Vitaminler stresli olunan dönemlerde vücut tarafından kasların gerilmesi ve kan basıncının yükseltilmesi için kullanılırlar. Bu yüzden stresten yürüyüp gitmek için vitamince zengin meyveler ve koyu yeşil yapraklı sebzeler günde en düşük 5 porsiyon tüketilmelidir.

– Avokado

İçeriğindeki potasyum ve B vitamini stresin azaltılmasına asistan olur.

– Bitki çayları özellikle melisa ve papatya çayı

Melisa ve papatya çayı rahatlatıcı, ıslah edici çaylar olarak bilinir. Hem uykuya geçişi kolaylaştırarak daha verimli uyumanıza sebep olur.