Metabolizmanızı kalsiyum ile çalıştırın

Vücudumuz için en manâlı elementlerden biri kalsiyumdur. Kalsiyum kemiklerimizin ve dişlerimizin başlıca maddesidir. Vücuttaki kalsiyumun yüzde 99’u bu şekilde bulunur. Yüzde 1’i ise kanda ve yumuşak dokuda bulunur. Dolaşımdaki kalsiyumun esas görevi; kanın pıhtılaşmasını sağlamak, eklemleri ve kemikleri gidermek, yürek ritmini aranje etmek, asap uyarılarının iletimini temin etmek, kasların kasılabilirliğini koymak ve dokuların canlılığını sürdürmesine katkıda bulunmaktır.

Ceset, kalsiyum dengesini, parahormon adını verdiğimiz bir hormon ile sağlar. Parathormon boynumuzun hemencecik önünde, tiroit bezlerimizin ardından yer alan paratiroit bezlerinden salgılanır. Ceset kalsiyumu eksik ise, parathormon, kalsiyum seviyesini yükseltmek için harekete geçer. Kalsiyum metabolizmasında böbreklerin ve D vitamininin de önemi vardır. Bütün insanların, günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak için ortalama 1000 mg kalsiyum alması gereklidir. Bu gereklilik hamilelik ve süt verme döneminde 1500-2000 mg’a çıkar. En zengin kalsiyum kaynağı süt, yoğurt, ayran, peynir, ançuez, sardalye, somon balığı, kuru baklagiller, badem, ceviz, brokoli ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzelerdir.

Yeteri dek kalsiyum almadığımızda, vücudumuz kan kalsiyum düzeyi düzenlemek için kemiklerimizden kalsiyum çalar. Bu da kemiklerimizin erimesine, dişlerimizin zayıflamasına, çürümesine ve diş eti hastalıklarının ortaya çıkmasına niçin olur. Kalsiyum eksikliği devam ettiğinde, kaslarımızda kasılma bozuklukları olur ve tekrarlayan kramplar ve kas ağrıları oluşur. bununla beraber tırnaklarımızda kırılmalar ve uyku bozuklukları da yaşam kalitemizi bozar.

Yapılan bazı araştırmalarda, kalsiyumu uzun süre fazla fazla almanın da böbrek taşı riskini artırabildiği görülmüştür. Bu nedenler, böbrek taşı riski olanların günde 12000 mg kalsiyumdan fazlasını almamaya itina göstermeleri içten olacaktır.

Zayıflamaya asistan

Son zamanlarda kalsiyum ile ilgili yapılan araştırmalarda, kalsiyumun zayıflatmaya muavin olduğu ile ilgili kanıtlar var. Yüksek kalsiyum içerikli düşük kalorili diyetle, düşük kalsiyum içeren düşük kalorili diyet deneklere uygulandığında, yüksek kalsiyum grubunun daha fazla zayıfladığı görülüyor. Bilhassa tartma kaybının daha çok yağ kitlesinde olması da önemli. Kalsiyumun bu şekilde zayıflamayı kolaylaştırıcı etkisinin vücudumuz göre sentezlenen kalsitiriol denen hormon düzeyini dengelemesi ve vücudumuzdaki yağların depolanmasının azaltması şeklinde açıklanmaktadır.

Bilhassa az yağlı süt ürünleri kullanımı ile bu tesir artmaktadır. Çünkü sütün yağı azaltılırken kalsiyum oranı değişmemektedir. Dolayısı ile daha az kalori almak muhtemel olmaktadır. Orta dereceli kalori kısıtlaması yapılan, az yağlı bir diyetin uygulandığı şahsi gıda programında, günde 3 kadeh süt tüketimi tatmin edici olmaktadır. Sütün içindeki kalsiyumun zayıflatmayı arttırıcı etkisi diğer süt ürünlerinden bir tedarik fazladır. Oysa süt yerine yoğurt, ayran, peynir tüketildiğinde de yağ yakımı hızlanmakta, kişilerde daha pozitif doygunluk şehvetli oluşmaktadır.

Dr. Ayça KAYA
İç Hastalıkları Uzmanı